Piyasalarda türev ürünler, vergilendirilmesi ve muhasebeleştirilmesi

Abstract

1970'lerin ortalarından itibaren Bretton Woods Uluslararası Ödemeler ve Kur Sisteminin sona ermesi, petrol krizlerinin etkisiyle yaşanan fiyat dalgalanmaları ve bunlara bağlı olarak meydana gelen yüksek enflasyon ve faiz oranlarındaki dalgalanmalar dünya genelinde finansal risklerin artmasına yol açmıştır. İlk olarak tezgahüstü piyasalarda işlem görmeye başlayan forward türündeki sözleşmeler, organize vadeli piyasaların oluşmasıyla gelişim göstererek futures, opsiyon ve swap türünde vadeli sözleşmelerin de ortaya çıkmasına neden olmuştur. Piyasaların küreselleşmesi, teknolojik gelişmeler, risk unsurlarının artması bu ürünlerin kullanımını yaygınlaştırmıştır. Günümüzde türev ürün piyasaları riskten kaçınmak ve riski kontrol altına almak için sadece gelişmiş ülkeler tarafından kullanılmamakta, aynı zamanda Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde de gittikçe artan bir kullanım alanına sahip bulunmaktadır.Bu çalışmanın amacı vadeli işlem piyasaları ve bu piyasalarda işlem gören türev araçları tanıtmak; Türkiye'de kullanımı, vergilendirilmesi ve muhasebeleştirilmesi ile ilgili standartları inceleyerek uygulamalarını göstermektir.

The end of the Bretton Woods International Payment and Exchange Rate System in the mid 70?s, the price and interest rate fluctuations and high inflation rates due to the oil crises resulted in the increase of the financial risks all over the world. The forward contracts, which started to be traded in over the counter markets, developed further with the formation of the organized derivative markets and helped futures, options and swaps emerge. Globalization of markets, technological improvement and increase in risk factors made the usage of these products become widespread. Nowadays avoid from risk and to manage risk, derivatives markets have became widespread not only in developed countries but also developing countries like Turkey. The aim of this study is to introduce derivative markets and the instruments traded in these markets; and display standards relative to the use, taxation and accounting applications in Turkey.