Ömer Hilmi Efendi ve İthâfu'l-Ahlâf fi Ahkâmi'l-Evkâf isimli eseri

Abstract

Ömer Hilmi Efendi 18. Yüzyılda yaşamış Osmanlı Devleti'nin büyük hukukçularından biridir. Yazmış olduğu eserler hem çağını hem de sonra gelecek olan nesli aydınlatıcı nitelikte olmuştur. Osmanlı devletinin çeşitli kademelerinde memuriyet görevi almış, fıkıh ilmine dâir nitelikli eserler yazmıştır. 47 yaşındayken vefât etmesine rağmen, arkasında Miyaru'l-Adale, Ahkamu'l-Arazi ve İthafu'l-Ahlâf fi Ahkami'l-Evkâf gibi eserler bırakmayı başarmıştır.Onun 21 bölüm ve 482 mes'eleden oluşan İthafu'l-Ahlâf fi Ahkâmi'l-Evkâf adlı eseri, 1307 yılında İstanbul'da basılmıştır. Bölümler kendi içerisinde fasıllara ve mes'elelere ayrılarak konu bütünlüğü sağlanmıştır. Ayrıca kanun metni şeklinde yazılan mes'elelere örnek olaylar ilave edilmiş ve bu şekilde okuyucuların kitaptan faydalanması amaçlanmıştır.Günümüze ışık tutacağını düşündüğümüz eser Latin harfleriyle günümüz diline uygun olarak yazılıp aktarılmıştır. İncelenen eser İmam Serahsî'nin el-Mebsût adlı eseri ve Mecelle-i Ahkâm-ı Adliyye ile karşılaştırılmış, eksik veya fazla yönleri, benzerlikleri ve farklılıkları inceleme konusu yapılmıştır.

Ömer Hilmi Efendi is one of the great jurists of Ottoman Empire who had lived 18th century, His works have been an illuminating attribute both his age and next generations. He has worked as a civil servant within various positions in Ottoman Empire and he has written remarkable works in Islamic law. Although he died at the age of 47, he had managed to leave books such as Miyarul-adale, Ahkamul-Arazi ve İthaful-Ahlaf fi Ahkamil-Evkâf behind him.His book İthaful-Ahlaf fi Ahkâmi-Evkâf that consists of 21 chapters (bâb) and contains 482 problems (masala) was published in Istanbul in 1307. The integrity of subject has been provided using terms of parts (fasl) and problems. The case studies added to the problems in form of text of law and taking advantaged for readers was aimed in this form.This book which we think illuminate to the present was Latinized. The book that has been reviewed was compared with works of el-Mebsût written by İmam Serahsî and Mecelle-i Akam-ı Adliyye and its less or more aspects, similarities and differences according to them was studied