Acil serviste yatakbaşı ultrasonografi ile vena kava inferior ve aort çapı ölçümlerinin santral venöz basınç değeri ile ilişkilendirilmesi

Abstract

Şok ve buna neden olan sendromlar ilk olarak acil servis (AS)'de tanısı konulan ve ciddi mortaliteyle giden klinik tablolardır. Bu sendromların tedavisinde en önemli kısım olan agresif sıvı tedavisinin erken ve hızlı yapılması hayati önem arz etmektedir. Tedavideki esas problemlerden biri etkin ve yeterli sıvı tedavisi ve takibidir. Ultrasonla vena kava inferior (VKİ) çapı ölçümü kılavuzlarda sıvı tedavisinin takibi için önerilen invaziv yöntemlere alternatif olmaya başlamış hatta son yıllarda sıvı tedavisi takibinde VKİ çaplarının tek başına yeterli olmayabileceği daha doğru sonuçlar elde etmek için hem VKİ hem de aort çapı (AO) ölçülerek hesaplanan VKİ/AO indeksinin daha optimal olabileceği bildirilmektedir. Çalışmamız prospektif olarak 01.09.2015 ile 31.01.2016 tarihleri arasında AS'e başvuran şok ve buna neden olacak hastalık tanılı hastalar alınarak yapıldı. Çalışmaya rutin tedavi planı dahilinde santral venöz yol açılan (internal juguler/femoral/subklavyen venöz kateterizasyon uygulanan) hastalar dahil edildi. Santral venöz basınç (CVP) ölçümü yapılan hastalarda ultrason kullanılarak VKİ ve AO ölçüldü. Ölçümler curvilinier prob kullanılarak VKİ çapları için, VKİ ile sağ atriyum birleşiminin yaklaşık 2 cm distalinden M-modda inpiryum ve ekspiryum antero-posterior (AP) ve medio-lateral (ML) olarak yapıldı. İnspiryum ve ekspiryumda yapılan ölçümlerle VKİ kollapsibilite indeksi (VKİKİ) hesaplandı. AO çapı ölçümü ise M-modda, subksifoid pencereden çölyak trunkusun 1 cm proksimalinden transvers olarak yapıldı. Eş zamanlı vital bulgular, hemogram, hematokrit, bikarbonat, baz açığı, ile laktat ve pH değerleri kaydedildi. Yaş ortalaması 69.6 ± 12.8 (19-92) ve %60'ı erkek olan toplam 100 hastada CVP ölçümü yapıldı. CVP ortalaması 8.6 ± 5.6 mmH2O bulundu. VKİ inspiryum AP ortalaması 1.1 ± 0.4 cm olarak, inspiryum ML 1.1 ± 0.4cm olarak, expiryum AP ortalaması 1.6 ± 0.6 cm olarak ve expiryum ML ortalaması 1.7 ± 0.5cm olarak bulundu. Pearson korelasyon testi ile değerlendirme yapıldığında CVP değerleri ve VKİKİ değerleri arasında %81.8 korelasyon (p<0.01), inspiryumda VKİ AP çapı değerleri ile CVP değerleri arasında %50 korelasyon (p<0.01), VKİ/AO değerleri ile CVP değerleri arasında da %86.4 korelasyon (p<0.01) inspiryumda VKİ ML çapı değerleri ile CVP değerleri arasında %59.1 korelasyon (p<0.01) bulundu. Yapılan analizlerde CVP değeri ile VKİ çapları arasında ve VKİ/AO çapları oranıyla anlamlı bir ilişki olduğu görüldü. Sonuç olarak AS'deki kritik hasta takibinde vena kava inferior ve aort çapları kullanılarak invaziv yöntemle ölçülen santral venöz basınç düzeyi tahmin edilebilir.

Shock and some syndromes which are cause shock are usually diagnosed in the Emergency Department (ED). Early and effective treatment of these syndromes is extremely important, since they may result in significant rates of mortality. The main part of the treatment is fluid resuscitation. At this point the problem is monitorization intravascular volume status. Measurement of Inferior Vena Cava (IVC) diameter is an alternative to invasive procedures that guidelines recommend for monitoring fluid resuscitation. The study was performed as a prospective and observational study between September 2015-January 2016. ED patients with shock diagnose and who had central venous catheter on internal jugular or subclavian vein as a part of treatment plan, were involved the study. The patients' IVC diameters and aort diameters were measured with ultrasonography with Central Venous Pressure (CVP). The measurements were performed with a convex transducer; the right atrial entry of IVC was spotted, and 2 cm distal to this point the IVC diameter was measured on M-mode. Aort (AO) diameter measurement was performed on M-mode from subxifoid area 1 cm proximal of celiac trunk. Some new studies search that only IVC diameters were not enough for patients fluid deficit; IVC/AO endex maybe better. The vital signs, lactate and pH values were recorded simultaneously. We performed 100 Inferior Vena Cava Collapsibility Index (IVC- CI)/CVP pairs from 100 patients. Mean age was 69.6 ± 12.8 (19-92) and 60% were male. Mean CVP was 8.6 ± 5.6 cmH2O. Inspirium antero-posterior(AP) diameter mean 1.1 ± 0.4 cm, inspirium medio-lateral (ML) diameter mean 1.1 ± 0.4 cm, expirium AP diameter mean 1.6 ± 0.6 cm and expirium ML mean 1.7 ± 0.5cm. We found 81.8 % correlation between CVP and IVC- CI (p<0.01); 50% correlation between CVP and IVC inspiratory AP (p<0.01); 86.4% correlation between IVC/AO and CVP (p<0.01); 59.1% correlation between CVP and IVC inspiratory ML (p<0.01) using Pearson correlation test. This study was designed to investigate whether a correlation exists between laboratory findings and basic and advanced haemodynamic parameters used in the management of critically ill patients and the diameter of the IVC. If such a correlation is exists, then the diameter of the IVC could be used as a parameter, or may even replace some invasive parameters, in the management of critically ill patients.