Deksmedetomidin ve esmololün derlenme döneminde oluşan artmış hemodinamik yanıt tedavisindeki etkinliklerinin karşılaştırılması

Abstract

Çalışmamızın amacı, anestezinin derlenme döneminde oluşan artmış hemodinamik yanıt tedavisinde esmolol ve deksmedetomidinin etkinliklerinin karşılaştırılması idi.Endotrakeal entübasyon uygulanarak elektif girişim planlanan 60 ASA I-II hasta, cerrahi bitiminde ekstübasyon öncesi hemodinamik parametrelerde kontrol değerine göre %20'den fazla artış olduğunda, 1 mg/kg esmolol (Grup E, n=30) ya da 0.5 µg/kg deksmedetomidin (Grup D, n=30) kullanılmasına göre randomize olarak ayrıldı. İndüksiyon öncesi(K), çalışma ilacı öncesi (Z1) ve sonrası 1., 3., 5., ve 10. dk (Z2, Z3, Z4, Z5) ekstübasyondan önce (Z6), ekstübasyondan hemen sonra (Z7) ve ekstübasyondan sonraki 1., 3., 5., 10. ve 15. dk (Z8, Z9, Z10, Z11, Z12) kalp atım hızı (KAH), sistolik kan basıncı (SKB), diyastolik kan basıcı (DKB), ortalama kan basıncı (OKB), periferik oksijen satürasyonu (SpO?), soluk sonu karbondioksit (ETCO2) değerleri kaydedildi. Ekstübasyon süresi, derlenme süresi kaydedildi Analjezik gerektiren ağrı süresi visuel anolog skala (VAS>4) ile değerlendirildi ve kaydedildi. Kognitif fonksiyonlar "Kısa hafıza oryantasyon konsantrasyon testi (SMOCT)" 20. ve 50.dk'da değerlendirildi.Çalışma ilacının verilmesi sonrası tüm dönemlerde KAH'deki düşme Grup D'de daha belirgindi (Z2-Z10:p<0.001, Z11:p=0.001, Z12: p=0.006). SKB değerleri çalışma ilacının verilmesi sonrası Grup D'de 3. dk'da yüksek (p<0.001), ekstübasyondan önce ve sonrasındaki tüm dönemlerde daha düşüktü (Z6-Z10:p<0.001, Z11:p=0.02, Z12:p=0.04). DKB değerleri Grup D'de çalışma ilacı verilmesi sonrası 1.dk'da yüksek (p=0.001), ilaç verildikten sonraki 10.'da ve ekstübasyondan önceki dönemde daha düşüktü (p=0.045, p=0.001). OKB değerleri Grup D'de ilaç verilmesi sonrası 3. dk'da yüksek (p=0.019), sonraki tüm dönemlerde daha düşüktü (Z4-Z10:p=0.001, Z11:p=0.001, Z12:p=0.03). Grup D'de SpO2 değerleri çalışma ilacının verilmesi sonrası tüm dönemlerde yüksekti (p=0.001, p=0.003, p=0.002, p=0.007, p=0.001, p=0.001, p=0.002, p=0.001). Grup D'de ETCO2 çalışma ilacı verilmesi sonrası 5. ve 10.'da dk yüksekti (p=0.044, p=0.049). Analjezik gerektiren ağrı ve derlenme süresi deksmedetomidin grubunda daha uzundu (p<0.001, p<0.001).Sonuç olarak çalışmamızda, esmolol ve deksmedetomidin derlenme döneminde hemodinamik yanıtları baskılamakla birlikte, uygulanan dozlarda deksmedetomidin ile daha etkin hemodinamik stabilite sağlanmış ve ilk analjezik uygulama süresi de uzamıştır. Ekstübasyon döneminde hemodinamik yanıtın baskılanmasında deksmedetomidin tercih edilebilecek bir ajandır Esmolol ile daha hızlı derlenme sağlanmıştır. Hemodinamik yanıtların daha etkin baskılanması için esmolol ile doz çalışmalarına gereksinim olduğu kanısındayız.

The aim of our study was to compare effectiveness of esmolol and dexmedetomidine in the treatment of increased hemodynamic response during anesthesia recovery period.60 ASA I-II patients whom scheduled for elective surgery with endotracheal intubation were randomized at the end of surgery according to their hemodynamic parameters that were increased 20% of thier baseline values in order to recieve 1mg/kg esmolol (group E, n =30 ) or 0.5 µg/kg dexmedetomidine (Grup D, n=30). Before induction (K), before study drug (Z1) and at 1st 3rd 5th and 10th min after the study drug (Z2, Z3, Z4, Z5), before extubation (Z6) and just after extubation (Z7), at 1st, 3rd, 5th,10th,and 15th min after extubation (Z8, Z9, Z10, Z11, Z12) heart rate (KAH), systolic blood pressure (SKB), diastolic blood pressure (DKB) mean blood pressure (OKB), peripheral oxygen saturation (SpO2), end tidal carbon dioxide (ETCO?) values were recorded. Extubation time and recovery time were recorded The duration of pain requiring analgesic was evaluated with visuel analog scale (VAS>4) and recorded. The cognitive function was evaluated by "short orientation memory concentration test (SMOCT) " at 20th and 50 th min and recorded.After giving the study drug, KAH reductions at all periods were significant in Group D (Z2-Z10:p<0.001, Z11:p=0.001, Z12: p=0.006). In Group D SKB value was high at 3rd min after study drug (p<0.001),and SKB values were lower in all periods before and after extubation (Z6-Z10:p<0.001, Z11:p=0.02, Z12:p=0.04).In Group D DKB value was higher at 1st min after study drug (p=0.001), DKB values were lower at 10th min after drug and before extubation (p=0.045, p=0.001). In Group D OKB value after 3rd min after the drug was higher (p=0.019) and OKB values were lower at all other periods (Z4-Z10:p=0.001, Z11:p=0.001, Z12:p=0.03).SpO2 values in Grup D were higher at all periods after the study drug (p=0.001, p=0.003, p=0.002, p=0.007, p=0.001, p=0.001, p=0.002, p=0.001). In Group D ETCO2 values at 5th and 10th. min after study drug were higher (p=0.044, p=0.049). The duration of pain requiring analgesic and recovery period were longer in dexmedetomidine group (p<0.001, p<0.001).As a conclusion in our study, although both esmelol and dexmedetotimidine attenuated the hemodynamic response during recovery period, dexmedetotimidine was more effective in hemodynamic stabilization and the duration of pain requiring analgesic was longer with the dosages given to the patiens. Dexmedetomidine was an agent that could be chosen for the attenuation of hemodynamic response during the extubation period. Esmolol provided faster recovery time. We belive that in order to get more effective attenuation of hemodynamic response, dosage studies with esmolol are needed.