Polikistik over sendromunda tanı kriteri olarak serum anti-müllerian hormon kullanılmasının, tanı kriteri olarak ultrason görüntüleme kullanılmasına göre üstünlüğü olup olmayacağının araştırılması

Abstract

Bu çalışmada amacımız günümüzde geçerli olan tanı kriterleri kullanılarak polikistik over sendromu (PCOS) tanısı alan hastalarda, serum anti-müllerian hormon (AMH) düzeylerini ölçerek, ultrasonografik değerlendirmede polikistik over (PCO) görüntüsü ile ilişkisini saptayarak, serum AMH düzeyinin ultrasonografik görünüm yerine kullanılıp kullanılmayacağını bulmaktır. Çalışmamız Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniğinde prospektif olarak planlandı. Kasım 2012 - Mayıs 2013 tarihleri arasında jinekoloji polikliniğimize başvuran 18 - 35 yaşları arasında olan, Rotterdam tanı kriterlerine göre tanısı konan 50 PCOS hastası ve farklı nedenlerle polikliniğimize başvuran normoovulatuar 50 kontrol hastası çalışmamıza dahil edildi. Hastaların vucut ağırlıkları ve boy uzunlukları ölçülerek Beden Kitle İndeksleri (BKI) [Vücut ağırlığı (kg)/boy (m2)] formülüne göre hesaplandı. Hastalarda hirsutizm değerlendirmesi için Modifiye Ferriman-Gallwey skorlama sistemi kullanıldı. Hastalarda menstruel siklusun 3. günü serum AMH, FSH, LH, E2, TSH, prolaktin, total testosteron, DHEAS, 17-OH progesteron düzeyleri ölçüldü. Yine siklusun 3. günü ultrasonografi ile antral folikül sayımı yapıldı. Over hacim hesaplaması elipsoid görüntü üzerinden yapıldı (0.5 x uzunluk x genişlik x kalınlık). PCOS grubunun vücut ağırlığı anlamlı olarak daha yüksek bulundu (p=0,004). Kontrol grubuna göre PCOS grubunun BKI ölçümleri anlamlı olarak daha yüksek saptandı (p<0,001). Kontrol grubuna göre PCOS grubunun bel çevresi ölçümleri anlamlı olarak daha yüksek bulundu (p=0,002). Ferriman-Gallwey skorlarında kontrol grubu ile PCOS grubu arasında anlamlı farklılık saptandı (p<0,001). Tüm hasta gruplarında FSH, LH, E2, TSH düzeyleri benzerdi. PCOS grubunda AMH düzeyleri daha yüksek olmakla birlikte bu fark istatistiksel olarak anlamlı değildi (p=0,463). AMH ile ortalama overian folikül sayısı arasında anlamlı pozitif korelasyon saptandı (r=0,562; p<0,001). Sonuç olarak çalışmamızda PCOS'da AMH kullanımının yararlı olduğunu, fakat tanıda ultrasonografiden daha üstün olmadığını saptadık. Ancak, tanı ve tedavi modalitelerinin tartışmaları devam eden PCOS için over rezervinin değerlendirilmesinde AMH'nın daha yaygın olarak kullanılabileceği kanısındayız.

To investigate the importance of serum anti-mullerian hormone (AMH) levels in the definition of Polycystic ovary syndrome (PCOS). Methods: This was a prospective clinical trial in which diagnosis with 50 PCOS patients based on Rotterdam revised criteria were compared to normoovulatory 50 cases. The study was conducted between November 2012 - May 2013. Participants were recruited from the Obstetrics and Gynecology polyclinics of Uludag University Medical School. Cases with the age 18- 35 years were taken in to the study. Weight and height were measured and BMI was calculated as weight (kg)/height (m2). Hirsutism was confirmed by scoring system of Ferriman and Gallwey. In patients serum levels of AMH, FSH, LH, E2, TSH, prolactin, total testosterone, DHEAS and 17-OH progesterone were measured on the 3rd day of menstrual cycle. In addition, on the 3rd day of the cycle, antral follicule count (AFC) was performed by ultrasound. Ovarian volume was calculated using the simplified formula for a prolate ellipsoid (0.5x length x width x thickness). Results: When compared with control group, weight was significanty higher in PCOS group (p=0,004). BMI of PCOS group were higher than control group (p<0,001). Waist circumference of PCOS group was significantly higher than control group (p=0,002). Results of Ferriman-Gallwey scoring was significantly higher than control group. FSH, LH, E2, TSH levels were similiar in all groups. AMH levels of PCOS group (6,62 ng/ml, 0,18-20 ) was higher than control group (5,21 ng/ml, 0,15-22) ; but this was not significant statistically (p=0,463). There was no relation between AMH level and ovarial stromal thickness or ovarian volume. A positive correlation was found between follicle number and AMH levels (p<0.001). Conclusion: AMH reflects the ovarian reserve, AMH measurements can be a marker for evaluating in PCOS patients.