Türkiye'de bölgesel işsizlik yakınsaması: Mekânsal bir yaklaşım

Abstract

Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin neredeyse tümünde en önemli sorunların başında gelen işsizlik olgusu, iktisat literatüründe yıllardır tartışılmaktadır. Sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeylerine bağlı olarak farklılık gösteren işsizlik sorununun varlığı ülkeler için endişe oluşturmaktadır. Bunun yanı sıra ülkeler arasında mevcut olan sosyo-ekonomik gelişmişlik farklılıkları ülke içerisinde bölgeler arasında da mevcut olabilmektedir. Söz konusu durum işsizlik kavramının bölgesel olarak incelenmesi gerekliliğini ortaya çıkarmaktadır. Bu çalışma, Türkiye' de bölgeler arası işsizlik kapsamında yakınsamanın varlığını mekânsal boyutları dikkate alarak analiz etmeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda öncelikle işsizlik kavramı, işsizlik türleri, teorik çerçevede yer alan doğal oran ve histeri yaklaşımları genel hatları ile açıklanmıştır. İkinci aşamada mekânsal ekonometri ve mekânsal panel ekonometri yaklaşımları izah edilmiştir. Uygulama aşamasında ise 2004-2014 arası yıllar ele alınarak Türkiye' de NUTS 2 düzeyinde yer alan bölgelere ait işsizlik oranları genç işsizlik, yetişkin işsizlik ve toplam işsizlik şeklinde incelenmiştir. Çalışmada mekânsal ekonometri yaklaşımından yararlanılmış ve β-yakınsama analizi gerçekleştirilmiştir. Ampirik bulgular bölge bazında genç işsizlik, yetişkin işsizlik ve toplam işsizlikte yakınsayan bir yönelim olduğunu göstermektedir.

Unemployment which is the main problem of almost all developed and developing countries has been discusssed for years in economics literature. The existence of unemployment problem varies depending on the level of socio-economic development constitutes a concern for the countries. On the other hand, socio-economic development discrepancies existing between countries may also occur between regions within the countries. This case reveals that the concept of unemployment has to be examined locally. This study aims to analyze the presence of convergence within interzonal unemployment in Turkey, taking into account the spatial dimensions. In this regard, first of all, the concept of unemployment, types of unemployment, natural rate and hysteria approaches in the theoretical framework have been explained in general terms. In the second phase, spatial econometrics and spatial panel econometrics models have been clarified. In the implementation phase, by considering the years between 2004-2014, unemployment rates which belong to the regions in the level of NUTS 2 in Turkey have been examined as youth unemployment, adult unemployment and total unemployment. In the study, spatial econometrics approach has been used and analysis of β-convergence has been implemented. The empirical evidence demonstrate that there is a converging trend in youth unemployment, in adult unemployment and in total unemployment on a regional basis.