Belediye hizmetlerinin sunumunda belediye şirketlerinin yeri ve değerlendirilmesi (İstanbul Büyükşehir Belediye şirketlerinin incelenmesi)

Abstract

Bu çalışmada kamu yönetiminde 1980 sonrasında yaşanan değişimler çerçevesinde belediyelerin görevleri içindeki hizmet üretme ve sunma anlayışlarındaki değişimler ve boyutu anlatılmaya çalışılmıştır. Seksenli yıllarda belediye idaresi içindeki müdürlüklerle üretimi ve sunumu yapılan sosyal hizmetler, ulaşım hizmetleri, temizlik işleri gibi birçok üretim ve sunum, günümüz belediyelerinde kurulan belediye şirketleri vasıtasıyla gerçekleştirilmektedir. Üretim ve sunumdaki bu yöntem değişikliği finansmana katılım boyutunun da değişimini beraberinde getirmiştir. Bundan dolayı, geçmişte belediyelerde birçok üretim ve sunum belediye bütçesi içinden halka fazla hissettirmeden sunulurken, günümüzde belediye görevleri içinde yer alan birçok hizmetin üretimi ve sunumu bütçe dışına çıkarılarak finansmanı halka hissettirilerek karşılanmaya başlamıştır. Bu temel bakışa göre, bu çalışma, günümüzde belediye görevleri içinde yer alan üretim ve sunumların belediye şirketleri eli ile yapıldığını ve üretim boyutlarının ne kadar olduğunu ortaya koymayı amaçlamıştır. Bir büyükşehir belediyesi olarak İstanbul Büyükşehir Belediyesi örneği incelenmiştir. Özellikle büyükşehir belediyelerinde, birçok alanda şirketleşmeler kanalıyla üretimin finansmanı fiyat mekanizmasıyla karşılanmaktadır. Belediye sınırlarında yaşayanların, geçmişte daha az ödeyerek yararlandıkları hizmetler, günümüzde doğrudan fiyatlama yoluyla yararlanılan hizmetler haline gelmiştir.

In this study, we attempted to describe changes in the size of the public administration and production services within the framework of municipal tasks and provide understanding of the changes in the post-1980. Production and the presentation of services such as social services, transportation services, cleaning works were made by the director of municipal administration in the eighties but nowadays they are carried out by municipal companies. The changes in the procedure of production and presentation have accompanied the changes in the size of participation in finance. Therefore, in municipalities, in the past, production and presentation were covered through of municipal budgets, nowadays, located in the municipal task of many services production and presentation are taken out of the budget. Based on this basic overview, this study aims to reveal that production and presentations within the tasks of municipality are done via municipal companies and how much the size of production is. As a metropolitan municipality, Istanbul Metropolitan Municipality sample was analyzed. Especially in metropolitan municipalities, financing of production is covered by the price mechanism through incorporations in many areas. The services that citizens living in border of municipalities benefited by paying less in the past, have become utilized services through direct pricing.