Farklı ekim sıklıklarının aspir bitkisinde bazı tarımsal özellikler ile yaprak alan indeksi ve ışık tutma etkinliği üzerine etkisi

Abstract

Bu araştırma, farklı ekim sıklıklarının (25, 50, 75 ve 100 tohum/m2) aspir bitkisinde bazı tarımsal özellikler ile yaprak alan indeksi ve ışık tutma etkinliği üzerine etkisini belirlemek amacıyla 2017-2018 gelişme döneminde yürütülmüştür. Araştırmada materyal olarak Balcı, Dinçer, Remzibey ve Yenice aspir çeşitleri kullanılmıştır. Tarla denemeleri iki faktörlü tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. En yüksek tane verimleri sırasıyla 221.0 ve 216.9 kg/da ile Balcı ve Yenice çeşitlerinden alınmıştır. Ekim sıklıkları bakımından ise 100 tohum/m2 ekim sıklığı 243.7 kg/da ile en yüksek tane verimini sağlamıştır. Çeşitler içerisinde en yüksek ham yağ verimi 68.8 kg/da ile Balcı çeşidinden, ekim sıklıklarında ise 73.0 kg/da ile 100 tohum/m2 ekim sıklığından alınmıştır. Yaprak alan indeksi ölçümlerinde, en yüksek yaprak alan indeksi değeri 2.9 ile Balcı çeşidinden, sıklıklar bakımından ise 3.2 ile 75 ve 100 tohum/m2 ekim sıklıklarından elde edilmiştir. Çalışmada en yüksek ışık tutma oranı % 87.1 ile Balcı çeşidinden alınmış olup, ekim sıklıkları bakımından ise % 87.3 ile 75 tohum/m2 ekim sıklığında en yüksek ışık tutma oranına ulaşılmıştır. En yüksek ışık tutma etkinliği değerleri % 30.4 ile Dinçer aspir çeşidi ve % 33.1 ile 25 tohum/m2 ekim sıklığından elde edilmiştir. Genel bir değerlendirme yapıldığında; farklı ekim sıklıkları uygulanan aspir çeşitlerinde en yüksek tane ve ham yağ verimlerinin Balcı ve Yenice çeşitleri ile 100 tohum/m2 ekim sıklığından elde edildiği, yüksek yaprak alan indeksi ve ışık tutma oranı ile yüksek verim potansiyeli arasında bir paralellik bulunduğu ve yaprak alan indeksi arttıkça bitkilerin ışık tutma etkinliklerinin azaldığı söylenebilir.

This research was conducted to determine the effect of different sowing densities (25, 50, 75 ve 100 seeds/m2) on some agricultural properties and leaf area index and light interception efficiency in safflower during 2017-2018 growing period. Balcı, Dinçer, Remzibey and Yenice safflower cultivars were used in the study. Field trials were carried out in three replications according to two-factor randomized block design. The highest seed yields were obtained from Balcı and Yenice cultivars with 221.0 and 216.9 kg/da respectively. In terms of sowing density, the highest seed yield obtained from 100 seed/m2 sowing density (243.7 kg/da). Among the cultivars, the highest crude oil yield was obtained from Balcı cultivar with 68.8 kg/da, and 100 seed/m2 sowing density. In the leaf area index measurements, the highest leaf area index values were obtained from Balcı cultivar with 2.9 and 3.2 from 75 and 100 seed/m2 sowing densities. In the study, the highest light interception rate was obtained from Balcı cultivar with 87.1% and the highest light interception rate was reached with 87.3% from 75 seed/m2 sowing density in terms of sowing densities. The highest light interception efficiency values were obtained from Dinçer safflower cultivar with 30.4% and 25 seed/m2 sowing density with 33.1%.When a general evaluation is made; it can be said that the highest seed and crude oil yields of safflower cultivars with different sowing densities were obtained from Balcı and Yenice cultivars and 100 seed/m2 sowing density, and there is a parallel between high leaf area index and light interception ratio and high yield potential and as the leaf area index increases, the light interception rates of the plants decrease.