Farklı lif içeriklerine sahip denim kumaşların yapısal parametrelerle bazı yüzey özellikleri arasındaki ilişkilerin incelenme

Abstract

Bu tez çalışmasında, farklı lif içeriklerine sahip denim kumaşların iplik sıklığı, iplik numarası, ipliği oluşturan filament sayısı ve/veya inceliği, örgü yapısı gibi doğrudan yapısal parametrelerdeki değişimlerden ve dolaylı olarak kumaş örtme faktörü, kumaş yoğunluğundaki değişimlerden, aşınma, sürtünme ve nem iletim özelliklerinin ne şekilde etkilendiği deneysel olarak incelenmiştir. Çalışma, farklı içerik ve yapılarda denim kumaşlar üzerinde yapılmıştır. Labthink Param MXD-02 sürtünme katsayısı test cihazında, ASTM D1894-14 standardına göre sürtünme katsayıları hesaplanmıştır. Yüzey pürüzlüğü için Surfcom 130A yüzey pürüzlülük test cihazı ISO 4287 standardına göre test edilmiştir. Aşınma testleri Nu- Martindale aşınma test cihazında ASTM D 4966-12 standardına göre, 12 kPa yük altında yapılmış, altı farklı aşınma devir sayısı uygulanmıştır. Kumaşların nem iletimi ölçümleri ise SDL ATLAS M 290, MMT Nem kontrol test cihazında AATCC TM 195 standardına göre yapılmıştır. Deneyler sonucunda elde edilen verilerden, sürtünme katsayısı için, genel olarak, kalın ipliklerin kullanıldığı kumaş yapılarında sürtünme katsayısının yüksek çıktığı kumaş örtme faktörü değerlerindeki artışın, sıklığın artması ve ince iplik kullanılmasının sürtünme katsayılarının düşmesine neden olduğu görülmüştür. Atkı ipliği olarak poliester kullanımı durumunda sürtünme katsayılarının daha düşük çıktığı görülmüştür. Kumaş yüzeyindeki dimi diyagonallerinin eğim açılarının yüzey sürtünme özelliklerinde önemli olduğu görülmüştür. En yüksek sürtünme katsayısı değerleri kalın iplik ve düşük sıklık değerleri ile dokunan kumaş yapılarında olduğu ve aşınmaya bağlı olarak sürtünme katsayısındaki düşüşün en fazla olduğu kumaş yapısının bu kumaşlar olduğu görülmüştür. En yüksek sürtünme katsayısı ve pürüzlülük değerlerinin kalın iplik ve düşük sıklık değerleri ile dokunan kumaş yapılarında olduğu ve aşınmaya bağlı olarak yüzey üzerindeki en fazla değişimin de (sürtünme katsayısı ve pürüzlülük bakımından) bu kumaş yapılarında olduğu görülmüştür. Denim kumaşların nem iletim performansları kumaşların kalınlık, yoğunluk, örtme faktörü ve gramajlarına bağlı olarak değerlendirilmiş ve genel olarak kumaş kalınlığı ve gramajının kumaşların toplam nem yönetim kapasitesi üzerinde belirleyici bir etkiye sahip olduğu gözlenmiştir.

In this thesis, it has been investigated experimentally how yarn density, yarn count, filament number and / or fineness, weave structure, fabric cover factor and fabric bulk density affect the abrasion, surface roughness, friction coefficient and moisture transmission properties of denim fabrics with different fiber contents. The study was carried out on denim fabrics with different contents and structures. In the Labthink Param MXD-02 friction coefficient tester, friction coefficients were calculated according to ASTM D1894-14 standard. Surfcom 130A surface roughness tester for surface roughness has been tested according to ISO 4287 standard. Abrasion tests were carried out in Nu-Martindale abrasion tester according to ASTM D 4966-12 standard under 12 kPa load and six different abrasion cycles were applied. The moisture conduction measurements of the fabrics were made in SDL ATLAS M 290, MMT Moisture control tester according to AATCC TM 195 standard. As a result of the experimental results, it was observed that the friction coefficient was found to be high in fabric structures where coarse yarns were used. It was found that the values of the fabric cover factor, the increase in yarn density and the use of fine yarns caused the friction coefficients to decrease. It was found that the friction coefficients were lower when polyester was used as weft yarn. It has been found that the angle of inclination of the twill diagonals on the surface of the fabric is important in the surface friction properties. The highest friction coefficient values were found in woven fabric structures with coarse yarn and low density values and it was found that the fabric structure with the highest decrease in friction coefficient due to abrasion. It was found that the highest coefficient of friction and roughness values were found in woven fabric structures with coarse yarn and low yarn density values, and the maximum change on the surface (in terms of coefficient of friction and surface roughness) was observed in these fabric structures. Moisture transmission performance of denim fabrics was evaluated depending on the fabric thickness, yarn density, cover factor and weight of the fabrics and it was observed that fabric thickness and weight had a decisive effect on the total moisture management capacity of the fabrics.