Düğün salonlarında kullanılan havai fişeklerin iç ortam havasındaki ince partiküllerde metal içeriklerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada Bursa’daki bazı düğün salonlarında eğlence amaçlı patlatılan meşalelerin havalandırmanın yetersiz olduğu iç ortamda ince partiküllerin konsantrasyonlarında ve içeriğinde nasıl bir değişiklik meydana getirdiği incelenmiştir. Kaskat kişisel maruziyet partikül örnekleyici kullanılarak iç ortamdan toplanan hava örnekleri üzerinde PM boyut konsantrasyonu ve metal tayinleri yapılmıştır. Salonlarda 5 aşamalı Sioutas sıralı örnekleyici kullanılarak gerçekleştirilen örneklemeler sonucunda belirlenen partikül maddelerin ortalama konsantrasyonları PM>2.5, PM1.0-2.5, PM0.5-1.0, PM0.25-0..5 ve PM<0.25 boyut aralıkları için sırasıyla 2,2 mg/m3, 1,91 mg/m3, 1,54 mg/m3, 2,0 mg/m3 ve 2,25 mg/m3 olarak hesaplanmıştır. İnce partiküllerin toplam partiküllere oranı %61,5 ile %91,5 aralığında değişim göstermiştir. Dünya Sağlık Örgütü tarafından PM2.5 için belirlenen sınır değerin tüm salonlarda 171,4 ve 685,7 kat arasında aşıldığı belirlenmiştir. Farklı boyut aralığındaki metallerin konsantrasyonları ICP-MS ile belirlenmiştir. Fe, Ti, Sn, Al, Sr, Sb, Zn metallerine ait konsantrasyon değerleri μg/m3 cinsinden hesaplanmış ve en yüksek konsantrasyonlar Al, Zn ve Fe elementi için sırasıyla 1269,77 μg/m3, 1877,06 μg/m3, 175,9 μg/m3 olarak tespit edilmiştir. Ülkemizde bu iç ortam kirleticileri için yasal bir düzenleme olmadığından sonuçlar OSHA’daki limitler ile kıyaslanmış ve Al (PM2,5) ile Fe (PM2.5) konsantrasyonlarının OSHA tarafından izin verilen sınır değeri geçmediği tespit edilmiştir.

In this study, it was investigated how some gerbs(firework fountains) exploded in some wedding halls in Bursa caused a change in the concentration and content of fine particles in the indoor environment where ventilation is insufficient. PM size concentrations and metal determinations were performed on air samples collected from the indoor environment by using cascade personal exposure particle sampler. Sampling was performed using a 5-step Sioutas Personal Cascade Impactor. The mean concentrations of the particulate matter for the " PM>2.5, PM1.0-2.5, PM0.5-1.0, PM0.25-0..5 ve PM<0.25" size ranges are respectively determined as follows; 2,2 mg/m3, 1,91 mg/m3, 1,54 mg/m3, 2,0 mg/m3 ve 2,25 mg/m3. The ratio of fine particles to total particles varied from 61.5% to 91.5%. WHO has set a limit for PM2.5. It was determined that this value was exceeded between 171,4 and 685,7 times in all halls. Concentrations of metals in different size ranges were determined by ICP-MS. The concentration values of Fe, Ti, Sn, Al, Sr, Sb, Zn metals were calculated in μg / m3. The highest concentrations were found as 1269,77 μg / m3, 1877.06 μg / m3, 175.9 μg / m3 for Al, Zn and Fe, respectively. There is no legal regulation for these indoor pollutants in Turkey. Therefore, the results are compared with the OSHA. It was found that the concentrations of Al (PM2,5) and Fe (PM2.5) did not exceed the permissible limit values OSHA.