Bazı paketlenmiş içecek türlerinde ve doğal kaynak suyunda raf ömrü boyunca olası fitalat esteri migrasyonu tespitinde lc-ms/ms kullanımı

Abstract

Plastik malzemeler, içeceklerin ve çeşitli gıda ürünlerinin paketlenmesinde sıklıkla kullanılan ambalaj türlerinden biridir. Kırılmaya karşı dirençli olması, taşınmasının diğer ambalajlara göre daha kolay olması ve maliyetinin düşük olması gibi önemli avantajlara sahiptirler. Ancak her paketleme materyalinde olduğu gibi plastik malzemelerin de gıda ürününe olası zararlı bileşenlerin migrasyonu gibi çeşitli dezavantajları vardır. Malzeme içerisindeki zararlı bileşenlerin olası migrasyon miktarının tespiti, gıda ürünlerinde en önemli analiz türlerinde biridir. Bu tez kapsamında plastik malzemelerden; meyveli içeceğe (Limonata), aromalı gazlı içeceğe (Gazoz) ve doğal kaynak suyuna olası fitalat esteri geçişleri incelenmiştir. Numuneler zenginleştirme yapılmadan QuEChERS (hızlı, kolay, ucuz, efektif, sağlam ve güvenilir) hazır kitleri ile hazırlanmıştır. Bu çalışmada 6 fitalat esterinin (dimetil fitalat (DMP), dietil fitalat (DEP), benzil bütil fitalat (BBP), dibütil fitalat (DBP), bis(2-etilhekzil) fitalat (DHEP), di-n-oktil fitalat (DnOP)) analizleri sıvı kromatografisi tandem kütle spektrometresi (LC-MS/MS) ile analizi yapılmıştır. Standartlar, model çözelti içerisine ilave edilip QuEChERS kiti kullanarak hazırlanmıştır. Çalışma kapsamında tespit sınırı (LOD) 0,14 ile 2,84 μ/L arasında, tayin limiti (LOQ) ise 0,21 ile 3,52 μ/L arasında bulunmuştur. Geri kazanım çalışmasında ise geri kazanım miktarları %89-105 arasında tespit edilmiştir. Tekrarlanabilirlik için bağıl standart sapma ise %0,25-6,53 arasındadır. Çalışma ile yeni üretilmiş, raf ömrünün ortasına gelmiş ve raf ömrünü tamamlamış numunelerde analiz yapılmıştır.

Plastic materials used for packaging of beverages have several advantages like cost-efficient, easy to transport, be resistant to breakage, etc. One of the most important problems with these is the distribution of phthalate migration in the phases. A basic and eco-friendly method which is using Quick Easy Cheap Effective Rugged Safe (QuEChERS) kits without enrichment is suggested for analyzing six phthalate esters [Dimethyl phthalate (DMP), Diethyl phthalate (DEP), Benzyl butyl phthalate (BBP), Dibutyl phthalate (DBP), Bis(2-Ethylhexyl) phthalate (DHEP), Di-n-octyl phthalate (DNOP)] in still beverages, carbonated beverages and spring water by liquid chromatography-tandem mass spectrometry (LC-MS/MS). After extraction of a sample with QuEChERS SPE, including MgSO4, PSA, C18 substances are analyzed by LC-MS-MS, which has the LOD’s between 0.14 and 2.84 μgL-1 and LOQ’s between 0.21 and 3.52 μgL-1. The six phthalate esters above-mentioned have in the range of 0.25-6.53 % RSD, and the recovery percent are between 88.8-107. This is the first study of a remark of the phthalate migration for the shelf life in the mentioned beverages, a national industrial area. The data of the migration ratio throughout the shelf life to initial filling to expiry date was investigated.