Çift borulu amortisörlerin gürültü seviyesine etki eden parametrelerin incelenmesi

Abstract

Süspansiyon sistemleri ve bu sistemlerin önemli elemanlarından olan amortisörler yıllar içerisinde değişen ve gelişen müşteri beklentileri sebebiyle önemli gelişmeler göstermiştir. Yol tutuşu, konfor, güvenlik gibi farklı beklentileri aynı anda sağlamak için gelişen teknolojik imkanlar da kullanılarak çeşitlilikler artmış ve beklentiler daha yüksek ölçüde karşılanır olmuştur. Amortisörlerle ilgili gelişmelerin yanında gün geçtikçe artan konfor beklentileri de amortisörler üzerinde yapılan çalışmaların artmasına ve derinleşmesine sebep olmaktadır. Bu tez çalışmasında çift borulu amortisör kaynaklı bir gürültü oluşumunu önlemek için amortisör tasarımında değişikliğe gidilerek gürültü problemine çözüm aranmıştır. Bunun yanında gürültünün araç üstü testleri öncesinde test bankolarında test edilmesi zaman ve maliyet avantajı sağlayacağından yeni bir test metodu da değerlendirilmiş ve etkinliği daha yüksek bir test metodu ihtiyacı olduğu görülmüştür. Gürültü problemini gidermek için amortisörün piston valfinde, taban valfinde ve basınç tüpü üzerindeki konfor uygulamasında değişiklik yapılarak subjektif değerlendirme sonuçları incelenmiş ve bu test sonucunda olumlu olarak değerlendirilenler laboratuvar ortamında da performans ve gürültü testlerine tabi tutulmuşlardır. Bu testlerde kuvvet-yer değiştirme, kuvvet-hız ve oluşan gürültü değerleri incelenmiştir. Bu tez çalışmasıyla sübjektif gürültü değerlendirme testi ve laboratuvar ortamında gerçekleştirilen gürültü ve performans testleri ile bir amortisörün gürültü problemi incelenmiştir. İlgili problemin çözümü için amortisör üzerinde yapılan değişikliklerin amortisörün temel performans karakteristikleri üzerindeki etkisi de beraberinde incelenmiştir.

Suspension systems and shock absorbers, which are one of the important elements of these systems, have shown significant improvements due to changing and developing customer expectations over the years. Diversity has increased and the expectations have been met to a greater extent by using the developing technological facilities to provide different expectations such as handling, comfort and safety at the same time. In addition to the developments related to the shock absorbers, the increasing comfort expectations are increasing and deepening the work done on the shock absorbers. In this thesis, in order to prevent the formation of a double tube shock absorber noise, a change was made in the shock absorber design and a solution was sought for the noise problem. Besides, since testing noise in test benches prior to vehicle tests will provide time and cost advantages, a new test method has been evaluated and it has been found that there is a need for a more efficient test method. In order to eliminate the noise problem, the subjective evaluation results of the shock absorber's piston valve, the base valve and the comfort application on the pressure tube were examined, and the results of the subjective evaluation were examined and those who were evaluated as positive as a result of this test were also subjected to performance and noise tests in the laboratory environment. In these tests, force-displacement, force-speed and noise values were examined. With this thesis, the subjective noise assessment test and the noise and performance tests carried out in the laboratory have examined the noise problem of a shock absorber. For the solution of the problem, the effect of the changes made on the shock absorber on the basic performance characteristics of the shock absorber was also examined.