Kur'ân'a göre insanların yanılgıları

Abstract

İnsan, özgür iradesi ile karar veren bir varlıktır. Aldığı kararları ve bunlara dayanan davranışları, onun imanî ve amelî durumunu belirler. Dolayısıyla kişinin karar ve davranışlarında düştüğü yanılgıları, onun hem dünya hem de âhiret hayatını etkilemektedir. Fakat ilâhî imtihanın bir gereği olarak birçok zaafla yaratılan insanın yanılgıya düşmemesi mümkün değildir. Zaten insandan beklenen de hiç yanılgıya düşmemesi değil, zaaflarını kontrol altına alarak maddî ve manevî çevresel baskılara direnmesi ve herhangi bir nedenle yanılgıya düştüğünde hemen tövbe ederek yanılgısından dönmesidir. Tez, bir giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde araştırmanın konusu, önemi, yöntemi ve sınırları açıklanmıştır. Birinci bölümde yanılgı kavramı, Kur'ân'da yanılgı için kullanılan kelimeler, yanılgı ile insanın genel yaratılış özellikleri arasındaki ilişki, yanılgıya zemin hazırlaması açısından yaratılıştan gelen insanî zaaflar, iradî fiil, insanın davranışlarına karar verme süreci ve bu sürece olumlu etki eden faktörler incelenmiştir. İkinci bölümde yanılgıya düşüren sebepler araştırılmış ve bu sebepler; insanın psikolojik yapısı, toplum içinde yaşamak zorunda olmasından kaynaklanan sosyolojik özellikler, düşünce yanılgıları ve nedenleri, bilgi ile yanılgı arasındaki ilişkisi, din dilinin ve şeytanın yanılgıya olan etkileri şeklinde gruplandırılarak incelenmiştir. Üçüncü bölümde Kur'ân'da geçen insan yanılgıları ele alınmıştır. Bu bölümde konular yanılgının temelleri ve yanılgının düzeltilmesi şeklinde bir plan çerçevesinde incelenmiştir. İlk olarak din farkı gözetilmeksizin tüm insanların düşebilecekleri yanılgılardan örnekler verilerek Kur'ân'ın sunduğu çözüm yolları aktarılmıştır. Devamında sırasıyla müslümanların, münafıkların, müşriklerin, Ehl-i kitabın ve genel olarak inkârcıların yanılgılarından örnekler verilmiştir

Humanbeing is a creature who can take decisions at his free will. His faith and belief determine his decisions, and thus his actions, and vice versa. Therefore, misgivings in his decisions and actions affect his life both in this World and in the Hereafter. However, it is not natural for a man not to fall in misgivings as a result of his creation with embedded weaknesses as part of the divine trial he is created in. As a matter of fact, what is expected from a man is not to be free of any misgivings and misconceptions, but to make efforts to understand and control his weaknesses and to resist material and spiritual environmental stresses, and to repent for his misgivings immediately when he falls into any misgiving or misconception. This thesis consists of an introduction and three main sections. In the introduction, the research topic and its importance, methodology and limitations are explained. In the first section, we will examine an describe the terminology of misconception and words used for it in the Quran. We also explain the relationship between misconception and overall creation characteristics of human being, and the weaknesses that arise from the characteristics of the human creation in the sense that it causes misconceptions and misgivings. It also includes description and discussions on the factors positively affecting the intentional actions and decision-making process for them. In the second section, first, we describe and present discussions for the conditions causing to the misconception and misgivings. Second, these conditions are further analyzed and categorized under (a) psychological conditions, (b) sociological characteristics as humankind live together in a society, (c) misconceptions and their reasons, (d) relation between knowledge and misconception, (e) the effects of language of religion and (f) illusion of devil on misconceptions and misgivings. In the third section, we will study the misconceptions and misgivings of humankind as mentioned the Quran. This section first starts with an introduction to the subject and continues with discussions on causes and corrective actions for the misconception. First, it presents examples of misconceptions and misgivings by humankind regardless of their religion or belief. Second, it gives misconception and misgiving examples from Muslims, hypocrites, polytheists, People of the Book and disbelievers. Finally, it focuses on preventive and corrective solutions offered in Quran.