Fransızca öğrencileri ve sıfat tümcecikleri: Bir yazılı çeviri testinden yansımalar

Abstract

Sıfat tümcecikleri kuran Fransızca ilgi zamirleri (pronoms relatifs) Türkçede çoğunlukla -An ve -Dık takıları kullanılarak yapılmaktadır. -An takısı genelde yan tümcede özne konumunu verirken -Dık takısı Fransızca karşılıkları bakımından oldukça Öğrenci metinlerinden özellikle, -Dık takılı sıfat tümceciklerinin Fransızca çevirileri ile ilgili sorunlar yansımaktadır. Bu sorunları daha yakından incelemek amacıyla Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Fransız Dili Eğitimi Anabilim Dalı’nda öğrenim gören birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıf öğrencilerine (N= 81) içinde sıfat tümcecikleri bulunan 20 adet Türkçe tümce verilmiş ve bunları Fransızcaya çevirmeleri istenmiştir. Elde edilen bulgular öğrencilerin –Dık sesini en başarılı biçimde Que ile daha sonra da Où ile eşleştirdiğini göstermiştir. Dont ilgi adılı en az başarı ile eşleştirilen adıl olmuştur. Mevcut çalışma, anatümce-kurucu tümce zaman etkileşimi konusunda da iki önemli noktayı ortaya koymuştur. Anatümcedeki yargı kalıcı algılandığında kurucu tümce zamanı geniş zaman olarak belirlenme eğilimindedir. Ayrıca, eylemlerin içkin anlam özellikleri anatümce zamanından bağımsız olarak kurucu tümce zamanını belirleyebilmektedir.

–Dık and –An are Turkish equivalents of French relative pronouns (RPs). While -An suffix generally constructs subject relative clauses, -Dık suffix is very rich regarding RP equivalents in French. To examine translation problems with RPs in their texts, students in first, second, third and fourth years (N = 81) from French Language Teaching Department at Çukurova University were given a test with 20 Turkish sentences with RPs to be translated into French. Results suggest that students match the -Dık suffix most successfully with the Que relative, then with the Où relative. Dont is the least successfully matched relative with -Dık suffix. The study also showed two important findings about tense used: 1) if judgment in matrix sentence is considered as permanent, present tense is the privileged in constituent sentence, 2) intrinsic semantic features of verbs may also affect tense in constituent sentence independently of the tense used in matrix sentence.