Kırsal kimlikli medeniyetler beşiğinden değer temelli kentleşme açılımlarına: Bursa-İznik Kentsel Tasarım Stüdyosu Dersi

Abstract

Bu çalışma Kocaeli Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Mimarlık Bölümü bünyesinde ekli dosyada katılımcıları ve süreç içerisinde katkı verenler ile birlikte 2016-2017 Güz ve Bahar dönemlerinde makalenin yazarı tarafından yürütülmüş olan “Atölye 3KD: Kentsel – Kamusal – Karma Dönüşüm” stüdyo dersinin bulgularını değerlendirmek amacıyla kaleme alınmıştır. Bu çalışma; kentsel tasarıma Bursa-İznik Şehrini bir atölye kapsamında ele alarak, kente orta ve uzun vadede yüksek kamusal değerler katma hedefi ile uygulanabilir kentsel tasarım ve dönüşüm projeleri geliştirmeyi hedeflemektedir. Atölyenin tespit, değerlendirme, analiz, sentez, tema geliştirme ve tasarım süreci “Kamusal Mekân” ve “Ortak Alan” geliştirme ve İznik Şehir İmgesine “Değer” katma hedefine odaklanmıştır. Atölyenin yürütülme yöntemi saha çalışması ve tasarıma yönelik mekân programı geliştirme olup; kültürel ve tarihsel temel, doğal ve çevresel kaynaklar, çevresel planlama ve tasarım, sosyal ve ekonomik oluşum ve dinamikleri ve mekânsal yapı: yerleşme dokusu ve yapılaşma düzeni konularını kapsamıştır. İznik Kentsel Tasarım Atölyesinde tüm süreci besleyen 5 sosyal/mekânsal kavram ele alınmış ve İznik için öne çıkan kalkınma ve kentsel gelişim olanaklarını beslemesi hedeflenmiştir. Bu kavramlar “kullanım değeri, değişim değeri, tasarım değeri, bellek-mekân ve zıtlık-uyum olarak değerlendirilmiştir. Ayrıca ele alınan 3 Kent ve Bölge geniş görüşlülüğü “tarım kenti, turizm kenti ve kültür kenti“ kavramı üzerinden hâkim kimliği tarım kenti olan İznik’in tarımsal üretim olanaklarına zarar vereden yeni kimlikler ile nasıl tanıştırılabileceği ve vizyonların uygulamaya geçmesi için takip edilmesi gereken yaklaşımlar belirlenmiştir. Bu çalışma Şehir ve Bölge Planlama, Mimarlık ve Peyzaj Mimarlığı alanlarının ortak profesyonel pratik sahası olan “kentsel tasarım projeleri” ile şehrin yaşam kalitesine olumlu hizmet edecek ve değer katacak mekânsal bağlamlar geliştirmeyi hedeflemektedir.

This study was carried out in order to evaluate the findings of the studio "Studio upm+T: urban/public/mixed use + Transformation" which was carried out by the author in autumn and spring semesters of 2016-2017, together with the participants in the attached file and the contributors in the process of Kocaeli University Faculty of Architecture and Design. The aim of this study is to develop urban design and transformation projects with the aim of bringing high public values in the middle and long term to the city by considering urban design Bursa-İznik City as a workshop. The focus of the workshop is on identifying, evaluating, analyzing, synthesizing, developing the theme and developing the "Public Space" and "Common Area" and adding "Value" to the Iznik City Image. The examination of the workshop was coordinated among topics: " a. cultural and historical basis, b-natural and environmental resources, environmental planning and design, c- social and economic formation and dynamics, and d-spatial structure: settlement texture and settlement plan. Throughout the İznik Urban Design Workshop, 5 sociospatial concepts that feed the whole process were handled and it was aimed to feed the development and urban development opportunities that stand out for İznik. These concepts have been evaluated as "use value, change value, design value, memory-space and contrast-harmony. Furthermore, the approaches to be followed in order to get acquainted with new identities and to pass the visions to the practice have been determined by giving the 3 cities and regional vision "agriculture city, tourism city and culture city" concept. The gola of the paper is to portray a set of urban design schemes, which aimed to develop spatial contexts that will positively serve and contribute to the quality of life of the city within the practice of urban design known as a common professional practice area of Urban and Regional Planning, Architecture and Landscape Architecture.