Giorgio Agamben: Mesihçi bir siyaset felsefesinde kutsal insan ve istisna

Abstract

Bu çalışmada Agamben’in siayaset felsefesinin önemli bir yere sahip olan istisna, egemenlik ve olağanüstü hal kavramları üzerinde durulacaktır. Agamben bu kavramlar aracılığıyla, gerek Antik Yunan’dan beri süregelen Batı siyaset yapış tarzının tarihi seyrini açıklamış gerekse de modern dönemde ortaya çıkan teknikbilimsel bürokratik iktidarın açmazlarına ve sıkıntılarına işaret etmiştir. Günümüz iktidar ilişkilerinin tarihi arka planını anlamak ve liberal demokrasilerin karşılaştığı sorunları açıklamak için Agamben’in okumaları önemli bir bakış açısı sunmaktadır. Bu noktaların altını çizen çalışma, daha sonra Agamben’in egemenlik ve istisna kuramındaki teorik ve felsefi sıkıntıların üzerinde durmuştur. Modern siyaseti ve bu siyasete vücut veren siyasal ontolojiyi okurken, Agamben homo sacer kavramına merkezi bir önem vermektedir. Bu kavramsallaştırmaya göre, hukuk ile hayat arasında mutlak bir kopuş vardır ve iki unsur arasındaki ilişki, insanları homo sacer durumuna düşüren bir istisna ile sağlanabilmektedir. Agamben’in çelişkisi de burada yatmaktadır; homo sacer’i kurtarmak için yapılacak her türlü girişim hukuki mahiyeti itibariyle daha baştan yeni homo sacer’ler üretmekle suçlanacaktır. Bu tür bir yaklaşımın neticesi olarak, alternatif bir siyaset üretmek için geriye sadece mesihçi bir tarih felsefesi kalmaktadır.

In this study, the basic concepts of Agamben’s political philosophy, such as sovereignty, exception and emergency, are critically examined. Through these concepts, Agamben tries to pinpoints the roots of Western Political Philosophy in the Ancient Greek and Roman World and puts the modern techno-scientific bureaucratic political authority within a critical perspective. We can claim that Agamben’s perspective offers a useful guide to see the background of the authority relations in the modern world and to make sense of the troubles, problems and contradictions that western liberal democracies have faced. Having underlined these points, the study focuses on the philosophical and theoretical problems in Agamben’s conceptualization of exception and sovereignty. Homo sacer plays a central role in his understanding of modern politics. According to his reading of homo sacer, there is an absolute break (separation) between law and life, and the only way to establish the relations between them is the exception which reduces man to homo sacer. The study claims that herein lies the Agamben’s contradiction: evey attempt to save man from being a homo sacer is to be accused of creating new homo sacers, because of this attempt’s legal character. The result of this approach is that there remains only a messianic philosophy of history to propose an alternative political vision.