Stentle yapılan intrakranial anevrizmaların endovasküler tedavisinde klopidogrel ile prasugrelin klinik ve radyolojik sonuçlarının retrospektif değerlendirilmesi

Abstract

İntrakraniyal anevrizmalar travmatik olmayan subaraknoid kanamaların en sık nedenidir. İntrakraniyal anevrizma tedavisi cerrahi ya da endovasküler yöntemle yapılmaktadır. Endovasküler tedavi sırasında ve sonrasında en sık tromboembolik komplikasyonlar görülmektedir. Tromboembolik komplikasyonları azaltmak için asetilsalisilik asit (ASA) ve klopidogrelden oluşan ikili antitrombositik ilaç kullanılır. Klopidogrel direnci olan olgularda tromboembolik komplikasyon oranının daha yüksek olduğu düşünülmektedir. Çalışmamızda direnç ölçümü yapılmadan klopidogrel kullanılan, direnç ölçümü yapılarak klopidogrel ya da prasugrel kullanılan 3 ayrı grupta hemorajik ve tromboembolik komplikasyon oranlarının karşılaştırılması amaçlandı. İntrakraniyal anevrizması olan ve departmanımızda endovasküler yolla akım çevirici stent veya stent destekli koil tekniği ile tedavi edilen 115 hasta çalışmamıza dahil edildi. Hastaya, lezyona ve endovasküler tekniğe ait veriler ile olgularda takip süresinde gelişen komplikasyonlar tespit edildi. Direnç ölçümü yapılan olguların %7,1'inde aspirin direnci, %54,3 'ünde klopidogrel direnci saptandı. ASA ve klopidogrel direnci bulunan olgularda hemorajik komplikasyon görülmedi, tromboembolik komplikasyon ile ilaç direnci arasında anlamlı ilişki saptanmadı. Sonuç olarak; direnç ölçümü yapılan ve yapılmayan gruplarda takip süresi boyunca komplikasyon oranlarında fark yok iken direnç ölçümü yapılmayan grupta işlem sırasında tromboembolik komplikasyon anlamlı yüksek bulundu ve işlem öncesi direnç ölçümünün gerekli olduğu düşünüldü.

Intracranial aneurysms are the most common cause of nontraumatic subarachnoid hemorrhage. Coil or stent technique is used in endovascular treatment, and thromboembolic complications are most common during and after treatment. To reduce thromboembolic complications, a dual antiplatelet agent consisting of acetylsalicylic acid (ASA) and clopidogrel is used. Thromboembolic complication rate is thought to be higher in patients with clopidogrel resistance. The aim of our study was to compare three different patient groups in which clopidogrel was used with or without resistance measurement as well as prasugrel was used after resistance measurement. A total of 115 patients with intracranial aneurysms who were treated with flow diverter stent or stent-assisted coil technique were included in our study. Data of patient, lesion and endovascular technique, complications during the follow-up period were determined. Aspirin resistance was found in 7.1% and clopidogrel resistance was present in 54.3% of the patients with resistance measurements. No hemorrhagic complication was observed in patients with aspirin and clopidogrel resistance, and no significant relationship was found between thromboembolic complication and drug resistance. There was no difference in the complication rates during the follow-up period in the groups with and without resistance measurements, whereas the thromboembolic complication rate was significantly higher in the group without resistance measurements.