19. Yüzyıl başlarında Bursa’da âyanlık ve âyanlık mücadelesi̇

Abstract

Toplumun ileri gelen kimseleri olarak âyan, 18. yüzyıldan 19. yüzyılın ikinci çeyreğine kadar Osmanlı şehir yönetiminin baş aktörü konumundadır. Âyanlar Çağı da denilen bu dönemde ortaya çıkan âyan aileleri imparatorluğun birçok yerinde bulundukları bölgenin fiilî hâkimiyetini ele geçirmişlerdir. Yapılan araştırmalar bu süreçte Bursa’da da âyanlığın güçlendiğini ve bir takım âyan ailelerinin türediğini göstermektedir. Bu makalede konuyla ilgili ayrıntılı bilgi içerdiği tespit edilen Bursa’da Âyanlık Mücâdeleleri adlı risâleye dayanılarak, 19. yüzyıl başlarında Bursa’da âyanlık ve âyan reisliği için yapılan mücadeleler ele alınmıştır.

As being the dignitaries of society, âyan was the central figure of the Ottoman urban administration from 18th century to the second quarter of the 19th century. In this period, also called as “the age of âyans”, âyan families obtained de facto control in the regions they resided in. The researches about this process reveal that, âyan gained power and some âyan families arose in Bursa too. In this paper, relying on the pamphlet (risâle) named Bursa’da Âyanlık Mücâdeleleri, I will take into account the ayanship and the struggles for being the chief of âyans in Bursa at the beginnings of 19th century.