İsmail Hakkı Bursevî’nin Rûhu’l-Beyân’da İslâm tarihi ilk dönem hadiseleri ve siyasî-itikadî fırkalar hakkındaki görüşleri

Abstract

İsmail Hakkı Bursevî Osmanlı Devleti’nde 18. yüzyılın en büyük sufilerinde birisidir. Tasavvuf, edebiyat, Kur’ân tefsiri, hadis ve İslâm hukuku gibi İslâmî ilimler alanlarında pek çok kitap yazmıştır. İslâm tarihine ait özel bir eser meydana getirmediği için, biz onun ilk dönem İslâm tarihi konusundaki fikirlerini en önemli eseri olan tefsir çalışması Ruhu’l-Beyan’da bulmaya çalıştık. Bu makalede onun Dört halife dönemi, Emeviler dönemi ardından da Haricilik, Şiilik ve Mutezile gibi ilk dinî-siyasî fırkalar hakkanıdaki görüşlerini ortaya koymayı hedefledik.

Ismail Hakkı Bursevi is one of the great mystics of 18th century in Ottoman Empire. He wrote a lot of books in Islamic sciences like mysticism, literature, the Koran commentary, hadith and Islamic law. Because of the fact that he did not write a book peculiar to Islamic history, we try to find his thoughts about first period of Islamic history in his most important scientific work Ruh al-Beyan, the Koran commentary. İn this article we have intended to deal with his opinions about the period of Four Caliphes, Umayyad Periods, and than first politic-religious parties like Kharicities, Shiites and Mutezile.