Yalova ili yerli ağzı (İnceleme-metinler-sözlük)

Abstract

Bu çalışmada Yalova İli Yerli Ağzı'nın morfolojik ve fonetik özelliklerinin belirlenmesi ve yazı diline göre farklılık gösteren unsurlarının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Tez; "İnceleme", "Metinler" ve "Sözlük" olmak üzere üç temel bölümden meydana getirilmiştir. Tezin girişinde Yalova'nın tarihî ve coğrafî özelliklerinden, demografik yapısından ve yerlilik kavramının yöredeki algılanış biçiminden bahsedilerek yerli köyü olarak tespit edilen on üç yerleşim yerinin geçmişlerine göz atılmıştır. "İnceleme" bölümünde ise ele alınan ağzın ses bilgisi ve şekil bilgisi ile ilgili özellikleri irdelenmiş, söz konusu özellikler derlenen metinlerden örnekler verilerek desteklenmiştir. "Metinler" bölümünde çalışmaya kaynaklık edebilecek nitelikte olduğu tespit edilerek seçilen derlemeler çeviri yazıya aktarılmıştır. Yalova Yerli Ağzı'nın en önemli morfolojik ve fonetik özellikleri "Sonuç" başlığı altında değerlendirildikten sonra çalışmanın "Sözlük" bölümüne geçilmiştir. Bu bölümde yazı dilinde olmayan ya da yazı diline göre farklı ses bilgisel nitelikler taşıyan kelimeler temel alınarak ağız yöresine ait bir sözlük ortaya çıkarılmıştır. Tezin son kısmında bulunan kaynakça başlığı altında ise çalışmayı oluştururken yararlanılan eserlerin künyeleri yer almıştır. Yalova İli Yerli Ağzı ile ilgili müstakil bir ağız çalışmasının daha önce yapılmamış olmasından yola çıkılarak hazırlanan bu çalışma ile bahsedilen eksikliğin giderilmesi hedeflenmektedir.

In this study, it is aimed to determine the morphological and phonetic properties of the Local Dialect of Yalova and to identify the specialities of these dialect that differ from standard language. The thesis has been constituted into three main sections named "Analysis", "Texts" and "Dictionary". In the introduction of the thesis, the historical and geographical features and the demographic structure of Yalova were mentioned and the perception of the concept of the locality in this region has been examined. Afterwards, the history of the thirteen villages which identified as villages inhabited by the locals have been researched. The phonetic and morphological features of this dialect were discussed in the "Analysis" section and these features were exemplified by compiled texts. In the "Texts" section, the texts with features that could be the basis for study were selected and these texts were written in the transcription alphabet. The most important morphological and phonetic features of the Local Dialect of Yalova have been evaluated under the headline "Conclusion". In "Dictionary" section, a dictionary of this dialect was created on the basis of the words that are not included in the standard language or the examples with different phonetic properties according to it. The works that constituting basis for this research have listed in the last part of the thesis, under the heading of the "Bibliography". No scientific work has been done on Local Dialect of Yalova before. It is aimed to fill the deficiency about the subject with this research.