Halk dini ve kitabi (resmi) din ayrımı bağlamında Moğolistan Kazaklarının inanç ve uygulamaları

Abstract

Halk Dini ve Kitabi (Resmi) Din Ayrımı Bağlamında Moğolistan Kazaklarının İnanç ve Uygulamaları Çalışmamız bir giriş, iki bölüm ve bir sonuçtan oluşmaktadır. Birinci bölümde Moğolistan'da Kazakların en yoğun yaşadığı Bayan-Ölgii İli'nin coğrafi konumu, etnik yapısı, tarihi, ülkedeki yakın dönem din politikaları ele alınmıştır. Birinci bölümde ele alınan son konu ise dini yapıdır. Dini yapı kendi içinde iki ana başlığa ayrılmıştır: Bu başlıklar dini bilgi kaynakları ve dinî örgütlenmedir. Dini bilgi kaynakları aile, cami, dini kitaplar ve eğitimdir. Dini örgütlenme ise resmi dinî örğütlenme ve gayriresmi dinî örgütlenme diye incelenmiştir. İkinci bölümde öncelikle resmi din/halk dini ayrımına yer verilmiş, daha sonra halk dininin taşıyıcıları ve uygulayıcıları olan bahsılar ele alınmıştır. Bunlardan sonra İslam'ın formel ibadetleriyle ilgili inanç ve uygulamalar ile geçiş dönemlerine ait inanç ve uygulamalar hakkında bilgi verilmiştir. Doğumla İlgili İnanç ve Uygulamalar başlığı altında doğum öncesi, doğum esnası ve doğum sonrası konularını ele alıp, aşerme, kısırlığı giderme, hamilelik, ad koyma, kırklık, beşiğe salma ve tusau keser gibi uygulamaları incelemeye çalıştık. Evlilikle İlgili İnanç ve Uygulamalar başlığı altında Kazaklarda evlenme merasimi, kız isteme, nişanlılık, öltürü ve uran, kalın mal, düğün ve düğün sonrası yapılan uygulamalara açıklık getirmeye çalıştık. Ölümle ilgili inanç ve uygulamlar başlığı altında Kazakların ölümle ilgili ritülleri ele alınmış olup, Kazaklarda ölüm öncesi yapılan uygulamalar, ölüm belirtisi, ölüm sonrası yapılan ritüeller; köris (coktau), cenaze yıkama, kefenleme, mezar kazma, cenaze duyursu, ıskat ve devir yürütme, cenaze namazı, defin merasimi ve defin sonrası yapılan uygulamalar incelenmiştir.

Beliefs and Rituals of Mongolia Kazakhs in Context of Folk Religion and Formal Religion The thesis consists of one introduction, two chapters and one conclusion. First Chapter; information is given about Bayan-Olgii's (most densely inhabited city of Ka-zakhs in Mongolia) geographical location, ethnic structure and history. The other units of the first chapter includes religious factors of Bayan-Olgii Kazakhs' history, recent reli-gious policy of Mongolia and their impact on religious life.The last unit of the first chap-ter is religious structure. Religious structure is divided into six parts. These parts are reli-gious knowledge sources and religious organizations. Religious knowledge sources is; family, mosque, religious books and education. Religious organization; formal religious organization and informal religious organization were examined. Second Chapter; emergence of people's beliefs and information about the main features are given. In another unit of the second chapter, beliefs and applications related to formel worship of Islam were clarified. In the last unit of the second chapter, infor-mation about the beliefs and applications related to the transition period is given. This part is divided into six pieces. "Bahsı" as a practitioner of folk beliefs, Beliefs and App-lications related to East, Beliefs and Applications related to Marriage, Beliefs and App-lications related to Death in Kerey Kazakhs.