Tanzimat sonrası Türk şiirinde Edirne

Abstract

Malzemesini genel manada hayattan toplayan edebiyatın, mekân-insan ilişkisi doğrultusunda şehirle ilgilenmesi kaçınılmazdır. Türk edebiyatı özelinde, barındırdığı zengin tarihî altyapı dolayısıyla liste başı olan İstanbul’u bilhassa Türk devletlerine başkentlik yapmış şehirler takip etmiştir. Söz konusu şehirlerden biri de Edirne’dir. Edebiyatımızın Edirne ile temasını Tanzimat sonrası şiiri ile sınırlandıran çalışmamızda, tarihî ve güzel bir kentin şiir türünden okunması amaçlanmıştır. Bu türlü bir okumada, şehrin dört tema etrafında Tanzimat sonrası Türk şiirine aksettiği görülmüştür. Bunlardan ilk üçü Osmanlı’nın girdiği feci neticeli üç savaştır: 93 Harbi, Balkan Savaşı, Birinci Dünya Savaşı. Balkan Harbi’ni konu alan şiirler dışında çok sınırlı olarak görülen Edirne imajlarında şehir, feci neticeli savaşların etkilerini yaşayan bir sınır kentidir. Tarihî ve güzel bir şehirde yaşama zevkinin ürünü olan metinler, Edirne’nin dönem şiirine yansıdığı son kategoriyi teşkil etmektedir. Cumhuriyet devrinin iki güçlü şairi Ahmet Kutsi Tecer ve Arif Nihat Asya’nın öne çıktığı bu tasnifte Edirne, şiir türünün gerektirdiği estetik imajlarla gösterilmiştir.

It is inevitable that literature, which collects its material from life in a general sense, deals with the city in relation to the place-human relationship. Due to the rich history of İstanbul, which is the top city in the list, is followed by that were the capital of Turkish States. One of the cities in question is Edirne. In our study, which limits the scope of our literature with Edirne’s poetry after Tanzimat period, it is aimed at reading a poem of a historical and beautiful city. In this kind of reading, it is seen that the city has echoed Turkish poetry with four themes. The first three of these are the disastrous Ottoman wars: 93 War, the Balkan War, and the First World War in Edirne images, which are very limited except for the poems about the Balkan War, the city is a border city with the effects of disastrous wars. Texts, which are the product of the taste of living in a historical and beautiful city, constitute the last category. The two powerful poets of the Republican era, Ahmet Kutsi Tecer and Arif Nihat Asya in this classification where Edirne stands out, are shown with the aesthetic images required by the poetry type.