Sıçanlarda tolüen toksisitesinin glutatyon peroksidaz, katalaz ve süperoksit dismutaz aktiviteleri üzerine etkisinin post-mortem araştırılması

Abstract

Post-mortem biyokimyasal araştırmalar organizmada ölüm sonrası gerçekleşen biyokimyasal değişimlerin belirlenmesini sağlayarak ölüm nedeni ve ölüm zamanı araştırmalarına, ante-mortem ve post-mortem süreçlerin aydınlatılmasına katkı sağlar. Farklı belirteçlerle yapılacak araştırmalar ile bu alanda yeni bilgilere ulaşılması önemlidir. Bu çalışmada endüstriyel alanda ve günlük yaşamda kullanım alanı fazla olan ayrıca kötüye kullanımı da yaygın, uçucu bir bileşik olan tolüen kullanılmıştır. Tolüene maruz kalan kişilerde birçok doku ve organda ciddi hasarlar görülür. Hatta yüksek dozlarda maruziyetin oluşturduğu toksik etkiler, ölüme yol açabilmektedir. Tolüen metabolizması sonucu reaktif oksijen türleri oluşur. Bunlara karşı da savunmada antioksidanlar görev yapar. Bu çalışmada, sıçanlarda tolüen maruziyeti nedeniyle gerçekleşen ölümlerde antioksidan enzimler olan glutatyon peroksidaz (GSH-Px), katalaz (CAT) ve süperoksit dismutaz (SOD) aktivitelerinin nasıl etkilendiği ve post-mortem zamana bağlı değişimleri araştırıldı. Bu amaçla, 30 adet Wistar-albino erkek sıçan kontrol grubu ve deney grubu olarak ayrıldı. Deney grubu sıçanlara tolüen enjeksiyonu yapılarak tolüen maruziyetine bağlı ölümü gerçekleştirildi. Kontrol grubuna ise tolüen yerine serum fizyolojik uygulaması yapıldı. Post-mortem 0, 6, 12, 24 ve 48 saat sonunda kontrol ve deney grubu sıçanların karaciğer dokuları ve kalp kanı örnekleri toplanarak GSH-Px, CAT ve SOD aktiviteleri incelendi. Sonuç olarak deney grubunda karaciğerde GSH-Px, SOD ve CAT, kanda GSH-Px aktiviteleri kontrol grubuna göre anlamlı ölçüde yüksek bulundu. Post-mortem zamana göre GSH-Px ve CAT enzimlerinde özellikle 12-48 saat aralığında enzim aktivitelerinde artış belirlendi. Sonuçlar yüksek dozlarda akut tolüen maruziyetinin oluşturduğu toksik etkiyi ve antioksidan savunmayı harekete geçirdiğini göstermektedir. Post-mortem 12-48 saat aralığındaki enzim aktivite artışı ise ölüm sonrası otolize bağlı gerçekleşmiş olabilir.

Post-mortem biochemical investigations contribute to the determination of post-mortem biochemical changes in the organism and to the investigation of cause of death and death time, ante-mortem and post-mortem processes. It is important to reach new information in this area with the researches to be done with different markers. In this study, toluene was used which is a common volatile compound used in the industrial field and in daily life, which is also used abused solvent. In case of people exposed to toluene, serious damage occurs in many tissues and organs. In addition, toxic effects caused by exposure at high doses can lead to death. Reactive oxygen species are produced as a result of toluene metabolism. Antioxidants work in defense against these reactive oxygen species. In this study, the effects of deaths caused by toluene exposure in rats on antioxidant enzymes glutathione peroxidase (GSH-Px), catalase (CAT) and superoxide dismutase (SOD) activities and post-mortem time dependent changes of these enzymes were investigated. For this purpose, 30 Wistar-albino male rats were divided into a control group and an experimental group. In the experimental group, rats were injected with toluene and death due to toluene exposure was performed. In the control group, saline injection was performed instead of toluene. At the end of post-mortem 0, 6, 12, 24 and 48 hours, liver tissues and heart blood samples of control and experimental groups were collected, then GSH-Px, CAT, and SOD activities were measured. As a result, GSH-Px, SOD, and CAT activities in the liver samples of experimental group and GSH-Px activity in the blood samples of experimental group were significantly higher than the control group. Depending on the post-mortem time, an increase in enzyme activities was observed in GSH-Px and CAT, especially in the 12-48 hour period. The results show that the toxic effect of acute toluene exposure at high doses and the antioxidant response. Also, the increase in enzyme activity in the post-mortem range of 12-48 hours may be due to autolysis after death.