Sosyal bilgiler öğretmenlerinin tarihsel çevrenin kullanımına yaklaşımı ve Çanakkale ilindeki tarihsel çevre için öğretim programı temelli bir uygulama kılavuzu

Abstract

Bu tez çalışmasında, ulusal ve uluslararası literatürden yararlanılarak tarihsel çevre kavramı farklı boyutları ve ilişkili olduğu farklı bağlamlarla bütünlük içersinde irdelenmiş ve gerek okul dışı eğitim uygulamaları gerekse de tarih öğretiminde taşıdığı pedagojik değeri açısından ayrıntılarıyla incelenmiştir. İlgili alanyazında da dile getirilen sayısız didaktik yarar ve katkısına rağmen, öğretimde neden yeterince kullanılmadığının nedenlerini anlamak için Çanakkale ilindeki 6 farklı Ortaokulda görev yapmakta olan 14 Sosyal Bilgiler öğretmeninden hem kapalı uçlu sorular içeren bir anket formu hem de yarı yapılandırılmış görüşme tekniği aracılığıyla veri toplanmıştır. Elde edilen bulgular tezin araştırma soruları çerçevesinde kavramsallaştırılıp kategorize edilmiş ve genel durum betimlendikten sonra, hem konunun muhatabı olan kişi ve kurumların çalışmalarına ışık tutacak öneriler getirilmeye çalışılmış, hem de öğretmenlerin sorunları, engelleri, görüş ve önerileri dikkate alınarak tarihsel çevreden yararlanmaya yönelik bir kılavuz örneği geliştirilmiştir. Kılavuzun geliştirilmesinde, yürürlükteki programların kuramsal temelini oluşturan yapılandırmacılık yaklaşımı referans alınmıştır. Araştırmanın sosyal bilgiler öğretmenleri, program geliştirmeciler ve sosyal bilgiler eğitimi alanında araştırmalar yapan kişi ve kurumlara katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

In this research, by using national and international literature, the concept of historical environment is examined in its entirety with its different dimensions and different contexts to which it relates, and is studied in detail in terms of both out-of-school education practices and its pedagogical value in history teaching. To reveal the reasons why it is not used adequately in teaching despite its numerous didactic benefits and contributions which are also mentioned in the relevant literature, data were collected from 14 Social Studies teachers working in 6 different secondary schools in Çanakkale, both through a questionnaire containing multiple choice questions and semi-structured interview techniques. The findings obtained were compiled by qualitative and quantitative analysis methods, and then conceptualized and categorized within the framework of the research questions of the thesis. After describing the general situation, we tried to bring suggestions to shed light on the work of the people and institutions that are the addressee of the subject, and to develop a guideline example devoted to benefiting from the historical environment by taking into account the problems, disabilities, opinions, and suggestions of the teachers. In the preparation of the guideline, the constructivism approach, which forms the theoretical basis of the current programs, is taken as reference. It is thought that the research will contribute to the Social Studies teachers, program developers and the people or organizations doing research about social Studies education.