Süt sığırlarında glikoz prekürsörlerinin rumen fermantasyonu ve kan parametreleri üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışmada; ineklerde artan enerji ihtiyacının karşılanmasına yönelik olarak sıkça kullanılan glikoz prekürsörlerinden propilen glikol ve gliserolün, süt sığırlarının vücudunda uğramış oldukları değişiklikleri gözlemleyerek bu iki glikoz prekürsöründen hangisinin daha etkili olduğunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, propilen glikol ve gliserolün ineklere içirilmesinin; rumen uçucu yağ asitleri (UYA), amonyak azotu (RAA), rumen pH değerleri, kan glikoz ve insülin düzeyleri ile ineklerin lokomosyon skoru, vücut kondisyon skoru ve kuru madde tüketimi (KMT) üzerine etkileri incelenmiştir. Bu araştırma Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Hayvan Sağlığı ve Hayvansal Üretim Araştırma Uygulama Merkezinde bulunan sığırcılık ünitesinde yürütülmüştür. Çalışmada önceden rumen kanülü takılmış ve birden fazla doğum yapmış siyah-alaca ırkı 3 adet sağmal inek kullanılmıştır. Her bir grupta bir hayvan olmak üzere rastgele seçilen bu hayvanlar 3 x 3 latin kare yöntemine göre 13'er günlük periyotlar halinde propilen glikol, gliserol ve kontrol olmak üzere üç gruba ayrılmıştır. İneklere 10 gün boyunca alıştırma ve 3 gün numune alma dönemi olmak üzere toplam 13 gün boyunca oral olarak propilen glikol (300 ml/gün), gliserol (450 ml/gün) ve su (400 ml/gün) içirilmiştir. Kan numuneleri 0 (içirilmeden önce) ve içirildikten sonra 10, 20, 30, 60, 90, 120, 180, 240 ve 360. dakikalarda, rumen sıvıları ise 0 (içirilmeden önce) ve içirildikten sonra 10, 20, 30, 60, 90, 120, 150, 180, 210, 240 ve 360. dakikalarda alınmıştır. Araştırma boyunca ineklerin tükettikleri kuru madde miktarları günlük, lokomosyon skoru ve vücut kondisyon skorları ise haftalık olarak kayıt edilmiştir. Araştırmadaki verilerin istatistiksel analizinde SPSS 20 paket programı kullanılmıştır. Araştırmada ineklerin KMT değeri, gliserol içirilen grupta en yüksek (22,9 kg/gün), propilen glikol içirilen grupta ise en düşük (17,3 kg/gün) olarak tespit edilmiştir (P<0,02). Propilen glikol içirilen grupta kan insülin seviyesi (22,2 ng/dL), gliserol (18,5 ng/dL) ve kontrol (16,8 ng/dL) grubuna göre daha yüksek bulunmuştur (P<0,05). Rumen pH değerleri bakımından propilen glikol ile gliserol grupları arasında bir farklılık saptanmamıştır. Ancak propilen glikol ve gliserol içirilen grupların rumen pH değerleri, kontrol grubuna göre daha yüksek bulunmuştur (P<0,05). Benzer olarak propilen glikol ve gliserol içirilen grupların rumen propionik asit değerleri, kontrol grubuna göre daha yüksek bulunmuştur (P<0,05). Diğer yandan RAA değerleri gliserol içirilen grupta kontrol grubuna göre daha fazla bulunmuştur (P<0,05). Bu araştırmadan; ineklere içirilen propilen glikolün kan insülin seviyesini artırdığı öte yandan KMT'ni ise belirgin bir şekilde azalttığı, bu nedenle kullanımında bu etkilerinin göz önünde bulundurulması gerektiği sonucu çıkarılmaktadır.

In this study; propylene glycol and glycerol, one of the commonly used glucose precursors to meet the increasing energy demand in cows, was aimed to determine which of these two glucose precursors was more effective by observing the changes that dairy cattle had undergone. In this context, the introduction of propylene glycol and glycerol into cows; rumen volatile fatty acids (VFA), ammonia nitrogen, rumen pH values, blood glucose and insulin levels, locomotion score of cows, body condition score and dry matter intake (DMI) were investigated. This research was carried out in the cattle unit in Uludag University, Faculty of Veterinary Medicine, Animal Health and Animal Production Research and Application Center. In this study, 3 dairy cows with black-pied breed who had more than one delivery and a rumen cannula were used. These animals were randomly selected as one animal in each group and divided into three groups as propylene glycol, glycerol and control in 13 day intervals according to 3 x 3 latin square method. The cows were orally administered propylene glycol (300 ml / day), glycerol (450 ml / day) and water (400 ml / day) for a total of 13 days, for 10 days of acclimation and 3 days of sampling. Blood samples at 0 (before drinking) and after 10, 20, 30, 60, 90, 120, 180, 240 and 360 minutes, and rumen fluids at 0 (before drinking) and after taken at 10, 20, 30, 60, 90, 120, 150, 180, 210, 240 and 360 minutes. The amount of dry matter intake by the cows during the study was recorded daily, locomotion score and body condition scores were recorded weekly. SPSS 20 software was used for statistical analysis of the data. In the study, the BMI value of the cows was found to be the highest (22,9 kg / day) in the glycerol-treated group and the lowest (17,3 kg / day) in the propylene glycol-treated group (P <0,02). Blood insulin levels (22,2 ng / dL), glycerol (18,5 ng / dL) and control (16,8 ng / dL) were higher in the propylene glycol-treated group (P <0,05). No difference was found between the propylene glycol and glycerol groups in rumen pH values. However, rumen pH values of propylene glycol and glycerol-treated groups were higher than control group (P <0,05). Similarly, rumen propionic acid values of propylene glycol and glycerol-treated groups were higher than the control group (P <0,05). On the other hand, rumen ammonia nitrogen values were higher in the glycerol-treated group than the control group (P <0,05). From this research; It is concluded that propylene glycol fed to cows increases blood insulin levels, while decreasing DMI significantly, so these effects should be taken into consideration in use.