Bursa ilinde yayılışı olan galium L. (Rubiaceae) taksonları üzerinde morfolojik ve anatomik araştırmalar

Abstract

Galium L. çoğunlukla dünyanın ılıman bölgelerinde yayılışı olan kozmopolit bir cinstir. Farklı seksiyonlarındaki taksonların birbirine morfolojik olarak benzer olması, çeşitli tür kompleksleri arasında hibridlerin meydana gelmesi, çoğu türünün polimorfizm göstermesi gibi nedenlerle taksonomik açıdan zor bir cinstir. Bu nedenle tek başına morfolojik karakterler cinsin sistematiğinin açığa konmasında yetersiz kalmaktadır. Morfolojik, anatomik, palinolojik, sitolojik ve moleküler karakterlerin birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada Bursa ilinde yayılışı saptanan 25 Galium taksonu üzerinde morfolojik ve anatomik çalışmalar yapılması amaçlanmıştır. Bu taksonların kök, gövde, yaprak, çiçek ve meyve (merikarp)'ye ait morfolojik karakterler belirlenmiş ve herbaryum örnekleri üzerinde inceleme ve ölçümler yapılmıştır. Hem ölçüm ve bulgularımız hem Türkiye Florasında bilgiler kullanılarak Bursa ilinde yayılışı olan 25 Galium taksonuna ait bir teşhis anahtarı oluşturulmuştur ve her bir taksonun ayrıntılı morfolojik betimleri yapılmıştır. Ayrıca her taksonunun arazide çekilmiş fotoğrafları yada herbaryum örneklerinin fotoğrafları verilmiştir. Anatomik kısımda gövde ve yaprak enine kesitleri elle yada mikrotom yardımı ile alınan kesitler boyanarak ışık mikroskobunda incelenmiştir. Uygun olan gövde ve yaprak enine kesitlerinin dijital kamera ile fotoğrafları çekilmiştir. Bu fotoğraflar incelenerek her taksonun gövde ve yaprak anatomik özellikleri ayrıntılı olarak tanımlanmıştır.

Galium L. is a cosmopolitan genus and distributed in temparate regions of the world. The genus is also taxonomically complex because taxa from different sections exhibit similar habit, hybridization of various species complexes, and many species are polymorphic. Therefore, only morphological characters are not enough in order to clarify systematics of the genus. Morphological, anatomical, palynological, cytological and molecular characters should be evaluated together. In this study, it was aimed to carry out morphological and anatomical studies on the 25 Galium taxa that are growing in Bursa province. Morphological characters of root, stem, leaf, flower and fruit (mericarp) of these taxa were determined and their herbarium specimens were examined and measured. A diagnosis key for 25 Galium taxa distributed in Bursa province was established by using both our measurements and account of Flora of Turkey, detailed descriptions were made for each taxon. In addition, photos taken in habit or herbarium specimens of each taxon were presented. In the anatomical section, stem and leaf cross sections taken with by hand or microtome were stained and were examined by light microscope. Suitable stem and leaf cross sections were photographed with a digital camera. By examining these photographs, the anatomical features of the stem and leaf were described in detail for each taxon.