Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimleri ile medya okuryazarlık düzeyleri arasındaki i̇lişki

Abstract

Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının medya okuryazarlık düzeyleri ve eleştirel düşünme eğilimlerinin çeşitli değişkenler açısından belirlenmesini amaçlayan bu çalışma, ilişkisel tarama modelinde yürütülmüştür. Araştırmaya 2018-2019 eğitim öğretim yılında Bursa Uludağ Üniversitesi, Marmara Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Sakarya Üniversitesi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi ve Trakya Üniversitesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği bölümünde öğrenim görmekte olan 802 öğrenci katılmıştır. Veri toplama sürecinde Kökdemir (2003) tarafından Türkçeye çevrilmiş California Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği (CEDEÖ), Avrupa Komisyonu Medya Okuryazarlığı Birimi (2011) tarafından geliştirilen Medya Okuryazarlığı Ölçeği ve araştırmacı tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler; betimsel istatistikler, t-testi, ANOVA, Levene F-testi, Scheffe Testi ve Pearson korelasyon analizi yoluyla çözümlenmiştir. Verilerin analizinde SPSS 25.0 paket programından yararlanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimlerinin düşük düzeyde; medya okuryazarlık düzeylerinin temel ve orta düzeyde olduğu saptanmıştır. Araştırma sonucunda Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının medya okuryazarlık düzeyleri ile eleştirel düşünme eğilimleri arasındaki ilişkinin düşük düzeyde, pozitif ve anlamlı olduğu saptanmıştır.

The aim of this study was to determine the media literacy levels and critical thinking tendencies of Social Studies teacher candidates in terms of various variables. 802 students who were studying in Bursa Uludağ University, Marmara University, Yıldız Teknik University, Sakarya University, Çanakkale Onsekiz Mart University and Trakya University Department of Social Studies participated in the study in the 2018-2019 academic year. California Critical Thinking Tendency Scale (CEDEÖ), translated into Turkish by Kökdemir (2003), Media Literacy Scale developed by the European Commission Media Literacy Unit (2011) and Personal Information Form developed by the researcher were used in the data collection process. The data obtained in the research; Descriptive statistics were analyzed by t-test, ANOVA, Levene F-test, Scheffe Test and Pearson correlation analysis. SPSS 25.0 software was used to analyze the data. According to the findings of the study, the critical thinking tendency of Social Studies teacher candidates was low; media literacy levels were found to be basic and intermediate. As a result of the study, it was found that the relationship between Social Studies teacher candidates ' media literacy levels and critical thinking tendencies was low, positive and significant.