Kamu hizmetlerinin finansmanında kamu özel işbirliği modeli: Türkiye için bir değerlendirme

Abstract

Bu çalışmanın amacı kamu hizmetlerinin finansmanında kamu özel işbirliği modelinin yerini belirlemek ve modelin dünyadaki uygulamaları ile Türkiye'de nasıl ele alındığını ve uygulamalarını değerlendirmektir. Çalışmanın yöntemi ise konu ile ilgili Türkçe ve İngilizce literatüre dayalı betimleyici bir yaklaşım olarak belirlenmiştir. Çalışma bu amaca yönelik üç bölümden oluşmuştur. İlk bölümde kamu özel işbirliği modelinin teorik altyapısı ve kamu hizmetlerinin finansman yöntemlerinde neoliberal ekonomi politikalarının benimsenmesiyle birlikte yaşanan dönüşüm ele alınmıştır. İkinci bölümde küresel dinamik olarak uluslararası kurum ve kuruluşların KÖİ modeline yaklaşımı ve ülke örnekleri verilmiştir. Son bölümde ise modelin Türkiye'deki uygulamaları ve etkileri ele alınmıştır. Kamu özel işbirliği modeli, Türkiye'de kamu altyapı yatırımlarının finansmanında yeni bir finansman modeli olmayıp imtiyaz modeli çerçevesinde gelişme gösteren bir model niteliğindedir. Gelişmiş, gelişmekte olan dünyanın birçok ülkesinde altyapı yatırımlarının finansmanında kullanılan KÖİ modeli Türkiye'de de dünyadaki gelişmelere benzer bir şekilde gelişmiştir. Başta enerji, ulaşım ve sağlık gibi birçok kamu hizmet alanında KÖİ yatırım projeleri gerçekleştirilmiştir. Ancak bütçe üzerindeki yükü azaltmak üzere başvurulan bu finansman yöntemi kamu garantileri üzerinden bütçeye ilave yükler getirmiştir. Kamu özel işbirliği modelinin avantajlarını arttırmak için Türkiye'nin ekonomik, mali ve hukuki çeşitli önlemler alması gerekmektedir.

The aim of this study public private partnership model is to determine the location of the in the financing of public services and to evaluate the applications of the model in the world and how it is handled in Turkey and its applications. Turkish and English literature based on the method of the study was determined as a descriptive approach. The study was composed of three parts for this purpose. In the first part, the theoretical infrastructure of the public private partnership model and the transformation of public services financing methods with the adoption of neoliberal economic policies have been discussed. In the second part, the approach of international institutions and organizations to the PPP model as a global dynamic and country examples have been given. In the final section, the applications and effects of the model in Turkey have been discussed. The public private partnership model is not a new financing model for the financing of public infrastructure investments in Turkey, but it is a model that has developed within the framework of the concession model. The PPP model, which is used to finance infrastructure investments in many countries of the developed and developing world, have developed in Turkey in a similar way to the developments in the world. PPP investment projects has been realized out in many public service areas, mainly energy, transportation and health. But, this financing method applied to reduce the burden on the budget has have been brought supplement burdens to the budget through public guarantees. In order to increase the advantages of the public private partnership model, Turkey to economic, financial and legal various measures needs to take.