Vergi̇ tekni̇ği̇ açısından gümrük vergi̇si̇ni̇n değerlendirilmesi.

Abstract

Tarihin en eski vergi kalemlerinden olan “gümrük vergileri” önceleri mali amaçlarla devletlere gelir sağlama gayesiyle konulmuş olmakla beraber zamanla ortaya çıkan yeni vergilerle bu amacından uzaklaşmıştır. Günümüzde daha çok ihracatı teşvik edip ithalatı kısarak yerli üretimi koruma ve destekleme ile devletler arası yapılan birlik anlaşmaları gümrük vergilerinin alınmasının temel nedenleridir. Türkiye’de 2000 yılında Avrupa Birliği mevzuatına uyum süreci içerisinde yürürlüğe giren 4458 sayılı Gümrük Kanunu ile Gümrük Mevzuatında devrimsel değişikliklere gidilmiştir. Yeni yasayla temsil konusu ayrıntılı bir şekilde ele alınarak iş takip konusunun ehil kişilerce takibi sağlanmıştır. Diğer taraftan, yeni Gümrük Kanunu bir “çerçeve” kanun olması nedeniyle vergi tekniği ve kavramsal bütünlük açısından ulusal mevzuat ile tam bir uyum içerisinde değildir. Bu uyumsuzluk, vergi mükelleflerinin konu hakkında yeterli ve doğru bilgi edinmesinin önünde önemli bir engeldir. Gümrük vergileri ile ilgili bir çok konunun kanun yerine yönetmeliklerle düzenlenmiş olması bir diğer farklılık olarak göze çarpmaktadır. Bir diğer nokta, gümrük idareleri tarafından verilen para cezalarında, pişmanlık ya da benzeri bir kurum yer almamasıdır. Genel anlamıyla Avrupa Birliği ile bir uyum yasası niteliğinde olan 4458 sayılı Gümrük Kanunu vergi tekniği ve usul açısından değerlendirildiğinde mükemmel bir yasa değildir. Bu nedenle, değişen ve gelişen ekonomik yapı içerisinde tekrar ele alınarak özellikle VUK ile daha fazla bir uyum içerisinde olacak şekilde ülke çıkarlarının da ön planda olacağı gerekli değişiklilerin yapılması yerinde olacaktır.

“Customs taxes” historically being one of the oldest items of taxes which are firstly posted by the states with the purpose of obtaining income, but after appearance of new taxes in the course of time it digressed from that aim. Nowadays to protect and support the local producers through encouraging the export and reducing the import and union agreements among the states are the main reasons of customs taxes. In 2000, 4458 Numbered Customs Law made revolutionary exchanges in the Customs Legislation which come into force with the overall framework of Turkey’s adaptation period to EU regulations. According to new law, representation theme which examined detailed and pursuit follow of actions provided by the experts. Other side, because of new Customs Law accepted as a “framework” law with the accordance to its technical and conceptual wholeness not shows exact conformity with the national regulations. This disconformity is the main obstacle to taxpayers for their getting to adequate and correct information about the topic. Arrangement of many issues with direction regulations instead of laws which are related with customs taxes is another diversity that should be considered. Other point is absence of penitence or similar structure in cases of money penalties that are applied by the customs offices. Generally as being in the characteristic of a conformity law with EU, it is not perfect law when it is appreciated from the aspects of tax technology and methods. For this reason, it should be reconsidered into the structure of transforming and developing economy and should modified appropriately especially showing more conformity to LTM (Law of Tax Methods - Vergi Usulü Kanunu) and paying attention to national interests.