Kentiçi ulaşım sonucu oluşan negatif dışsallıklar ve önleme yolları

Abstract

Günümüzde kentler trafik tıkanıklığı, çevresel bozulma, trafik kazası ve gürültü gibi önemli ulaşım sorunlarıyla karşı karşıyadırlar. Bu tür sorunlar ulaşım faaliyeti esnasında oluşan özel maliyetlerin sosyal maliyetlere eşit olmamasından kaynaklanmaktadır. Yani bireyler ulaşım faaliyeti esnasında meydana getirdikleri maliyetlerin tamamına katlanmamakla birlikte oluşturdukları maliyetlerin bir kısmını dışsal maliyet şeklinde topluma yansıtmaktadırlar. Kentiçi ulaşımın negatif dışsallıkları olarak ifade edilen bu sorunun önlenmesine yönelik herhangi bir müdahalenin olmaması gelecekte daha büyük ve karmaşık sorunların meydana gelmesine neden olacaktır. Bu çalışmanın amacı kentiçi ulaşım sonucu oluşan negatif dışsallıkların boyutlarını ortaya koymak ve söz konusu dışsallıkların içselleştirme sürecinde uygulanan yöntemlerin sürdürülebilir ulaşım anlayışı açısından değerlendirmesini yapmaktır. Bu amaç doğrultusunda öncelikli olarak dışsallık kavramına ilişkin açıklamalara yer verilmiş olup, bu açıklamalar ışığında kentiçi ulaşım dışsallıkları incelenmiştir. Đncelemede kentiçi ulaşım dışsallıklarının türleri, oluşma nedenleri ve meydana getirdiği ekonomik etkiler değerlendirilmiştir. Son olarak, kentiçi ulaşım dışsallıklarının sürdürülebilir ulaşım anlayışı içerisinde nasıl içselleştirilmesi gerektiği ortaya konulmuştur. Sonuç olarak kentiçi ulaşım dışsallıklarının önlenebilmesi öncelikli olarak geleneksel ulaşım anlayışından sürdürülebilir ulaşım anlayışına geçişle mümkündür. Bu durum ulaşımda paradigma dönüşümüne ihtiyaç duymakla birlikte, kapsamlı bir etki analizini ve toplumun bütün kesimlerini kapsayan bir yapıyı ele almayı gerekli kılmaktadır.

Today’s cities face serious transportation problems such as traffic congestion, environmental degradation, accidents and noise. These problems result from the inequality between private costs and societal costs. In other words individuals do not incur all of the costs they generate in their transportation activities and reflect some of these costs on to the society as negative externalities. If this problem, which is also called negative externalities of urban transportation, is not addressed it will result in bigger and more complex problems in the future. The aim of this study is to determine the dimensions of negative externalities resulting from urban transportation and evaluate the approaches used in internalizing these externalities from a sustainable transportation approach. Towards this end the concept of externalities is explored and intercity transportation externalities are examined. In this examination the types, causes and economic effects of urban transportation externalities are evaluated. Lastly an approach for internalizing urban transportation externalities that is compatible with a sustainable transportation approach is presented. As a result, prevention of urban transportation externalities is possible through a shift from traditional transportation approach to sustainable transportation approach. In addition to a paradigm shift in transportation this requires an exhaustive impact analysis and reviewing of a structure that spans all segments of the society.