Bursa şehr-engîzlerinde mekân tasvirleri

Abstract

Çalışmamız, 16. ve 18. yüzyıllar arasında Klasik Edebiyatımız içerisinde yer alan Bursa Şehr-engîzlerinin mekân tasvirlerini konu edinmektedir. Giriş kısmında; çalışmanın amacı, niteliği, Klasik Türk Edebiyatımızda yer alan şehr-engîzler ve Bursa'nın kültür tarihimizdeki yeri ile araştırmanın metodu, konuyla ilgili yayın ve kaynaklar üzerinde durulmuştur. Tez üç ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Bursa Şehr-engîz yazarlarımızın bibliyografik bilgilerinin yanısıra şehr-engîzlerinin muhtevalarına ve nüsha bilgilerine yer verilmiştir. İkinci bölümde, Şehr-engîzlerdeki Bursa'ya dair mekânlarla ilgili beyitler belirlenip, bu yerler hakkında tanıtıcı resim, konum karekod bilgisi ve ansiklopedik bilgiler paylaşılmıştır. Üçüncü bölümde Şehr-engîzlerdeki mekâna ait mefkumlar belirlenerek dini mekân, sosyal mekân ve tabiatla ilişkin olmasına göre beyitler 3 ana kategoride sınıflandırılmıştır. Akabinde bu mefhumların ıslahat anlamlarıyla birlikte örnekleri verilmiştir. Son olarak, Bursa Şehr-engîzlerinin; kültürümüze ve edebiyatımıza kattığı öneme değinilmiş ve özellikle yaşadığı şehre göre şekil alan insanın mekânla kurduğu ilişki tasvirlerle incelenmiştir.

The subject of the study is the spatial depiction of Bursa Şehr-engîz's which are among the local works of our Classical Literature between the 16 and 18 centuries. In the introduction part; the purpose of the study, the quality, the place of Bursa in our cultural history and Şehr-engîz's in our Classical Turkish Literature along with publications and sources on the subject were emphasized. The thesis consists of three main sections. In the first part, besides the bibliographic information of our Bursa Şehr-engîz's writers, the content and copies of the Şehr-engîz's are included. In the second part, couplets were determined about the locations of Bursa in the Şehr-engîz's and introductory pictures, location data matrix code and encyclopedic information about these places were shared. In the third part, couplets are classified in 3 main categories according to their relevance to the religious space, social space and nature by determining the concepts of the space in the Bursa Şehr-engîz's. Subsequently, analyzes were made by referring to the improvement meanings of these concepts. Finally, Bursa Şehr-engîz's importance to our culture and literature has been mentioned. Moreover, the relationship of people, who took shape according to the city they lived in, with environment, was examined with depictions.