Sebepleri ve sonuçları açısından hadis râvîlerinin zühd hayatına yönelik ilgileri -Kûfe örneği

Abstract

Zühd; kişinin dünyaya, eşyaya veya en kısa ifadesiyle Allah dışındaki şeylere (mâsivâ) karşı takındığı tavrı ifade eder. İslâmî zühd hayatının kaynağı, öncelikle Kur'ân ve hadislerdir. Diğer taraftan içinde yaşadıkları sosyal veya bireysel hayatın kültürel, toplumsal, psikolojik ve siyasî yapısı da, zühdü bir hayat tarzı haline getirmeye meyilli insanlar üzerinde etkili olmuştur. Ancak I/VII. asır İslâm toplumunda bu şartların tamamını aynı anda ihtivâ eden mekânların sayısı az olsa gerektir. İslâm tarihinde oynadığı rol ve ayrıca inşa edildiği coğrafyanın kültürel ve siyasî pozisyonu açısından bu mekânlara verilecek örneklerin başında Kûfe’nin geldiği düşünülebilir. Bu makâlede özellikle Kûfeli hadis âlimlerinin zühd hayatına duydukları yoğun ilgi ve bunun sebepleri araştırılmaktadır.

The asceticism is a manner that the person assumes against the world and the vanities of life or, briefly, everything apart from God The source of Islamic asceticism is the Koran and hadiths. But on the other hand the cultural, social, psychological and political structure impress on humans who show tendency to appropriate the asceticism as a life manner. But there are a few centuries that contained all these conditions in Muslim society in I/VII. century. On the part of it’s geographical position and it’s role in Islamic political history, Kufa is the first example for these places. In this article we investigate the Kufian narrators’ relationship with asceticism and its reasons.