Yabancı dil olarak Almanca dersinde masalların kullanımı

Abstract

Bu yüksek lisans tezinin ana amacı, masalların Almanca öğretiminde kullanımını çeşitli uygulama örnekleri vererek ayrıntılı bir şekilde tanıtmaya çalışmaktır. Temel çıkış noktası, Almanca yabancı dil derslerinde masallarla hedef dile dair çeşitli dilsel unsurların aktarılabileceğini ve bunun yanında dört temel dil becerisine yönelik çalışmaların yapılabileceğini somut olarak ortaya koymaktır. Bu doğrultuda çalışmada, Grimm Kardeşler'in "Çocuklar- ve Ev Masalları" adlı ünlü masal seçkisinde yer alan "Kırmızı Başlıklı Kız" masalı üzerine bir yabancı dil dersinin tüm aşamalarına yönelik olarak yararlanılabilecek örnek bir ders planı hazırlanmıştır. Bu çalışma, hedef dile orta düzeyde hakim üniversitede eğitim gören yetişkin öğrenciler ile işlenecek bir derste masalla ilgili farklı bir ders materyalinin kullanımının Almanca'yı öğrenme sürecine hangi açılardan katkıda bulunacağı sorusunu cevaplamaya çalışmaktadır. Bu soruyu cevaplamak için, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Alman Dili Eğitimi Ana Bilim dalında eğitim gören 2. sınıf öğrencilerinden küçük bir grup ile sınıf içi uygulama çalışması yapılmıştır. Uygulamada kullanılan ders materyali, internet üzerinden erişilebilen iki interaktif masaldır. Uygulama kapsamında kullanılan veri toplama aracı ankettir. Uygulama öncesinde öğrencilerin masallara karşı genel tutumlarını; uygulama sonrasında oynadıkları interaktif masallar ve bu tarz masalların Almanca yabancı dil derslerinde kullanımına yönelik düşüncelerini belirlemek amacıyla iki farklı anket uygulanmıştır. Anketlerden elde edilen veriler doğrultusunda, uygulama öncesinde öğrencilerin çoğunun masallara karşı olumlu bir tutum içinde olmadıkları; ancak uygulama sonrasında bu tutumlarında belirgin bir değişikliğin meydana geldiği gözlenmiştir. Ayrıca uygulama sonrasında öğrencilerin hepsinin, Almanca dil düzeylerinin gelişimi adına olumlu bir geri bildirimde bulundukları ve klasik materyallerden ziyade derste masallarla ilgili bu tarz farklı materyallerin kullanımına daha sıcak baktıkları tespit edilmiştir.

The main objective of this thesis is to present the use of tales in teaching German language in a detailed manner by giving various application examples. The starting point is to put forward in a concrete manner that various linguistic elements can be transferred to the target language and works as to four basic language skills can be done in the German language courses by virtue of tales. Accordingly, an exemplar course plan has been prepared which can be utilized for all stages of a foreign language course basing on the "Little Red Riding Hood" tale which is in the famous tale selection named "Children's and Household Tales" of the Grimm Brothers in the study. This study is intended to answer the question in what aspects will use of a different course material related to tales contribute to learning process of the German language in a course given to adult students studying at universities and who have a medium command of the target language. To answer this question, an application was carried out within the class with a small group of sophomores studying in Uludağ University's Faculty of Education/ German Language Education Department. The course materials used in the application are two interactive tales which can be accessed via the internet. Data collection tool used within the application is a survey. Two different surveys were conducted in order to determine the attitudes of students towards tales prior to application and the interactive tales they played after the application and their thoughts as to the use of such tales in German language courses. It has been observed that majority of students did not have a positive attitude towards tales prior to application however a significant change occurred in their attitude after the application, in accordance with data obtained from the survey. In addition, all students provided a positive feedback regarding the development of their German language level after the application and they leaned towards use of such different materials like tales rather than the conventional materials in the courses.

Ziel dieser Masterarbeit ist es, den Einsatz von Märchen im DaF- Unterricht mit diversen Umsetzungsbeispielen detailliert vorzustellen. Dass im DaF- Unterricht anhand von Märchen in der Zielsprache verschiedene sprachliche Elemente übertragen werden können und damit zusammenhängend auch verschiede Aktionen zur Aus- und Weiterbildung von den vier Fertigkeiten durchgeführt werden können, wird als Ausgangspunkt betrachtet und mit Hilfe dieser qualitativen Studie konkretisiert. Demzufolge wurde in dieser Studie ein Modell- Unterrichtsplan erstellt. Dieser Unterrichtsplan könnte in jedem Studienjahr des Fremdsprachenunterrichtes etabliert werden. Den Rahmen dieses Modell- Unterrichtes bildet das Märchen “Rottkäppchen”, entnommen aus der berühmten Märchensammlung “Kinder- und Hausmärchen” von den Gebrüder Grimm. Diese Studie geht der Frage nach, in wieweit der Einsatz von Märchen zum DaF- Fernprozess bei erwachsenen Studierenden mit mittlerem Sprachniveau einen Beitrag leistet. Um diese Frage beantworten zu können, wurde der Einsatz von Märchen im FSU mit einer kleinen Probandengruppe erprobt. Diese waren Studierende im zweiten Studienjahr aus der Deutschlehrerausbildung der Uludağ Universität. Das hier in dieser Studie eingesetzte Material sind zwei interaktive Märchen, die im Internet zugreifbar sind. Als Datenerhebungsinstrument dienen zwei verschiedene Fragebögen. Der erste tastete vor Beginn der Umsetzung die Einstellung der Probanden zu Märchen ab. Sinn und Zweck des zweiten Fragebogens war es, die Meinungen der Probanden über die eingesetzten interaktiven Märchen und den Einsatz derartiger Märchen im DaF- Unterricht zu ergreifen. Aus den, anhand der Fragebögen gewonnenen Daten geht hervor, dass ein Großteil der Probanden vor der Umsetzung kein Interesse an Märchen hatten. Jedoch wurde nach der Umsetzung bei den Probanden eine deutliche Änderung bezüglich ihrer Einstellungen gesichtet. Ferner wurde festgestellt, dass alle Probanden ein positives Feedback in Bezug auf die Entwicklung ihres Sprachniveaus in der Zielsprache gaben und dass anstelle von klassischem Unterrichtmaterial, Durchführungen mit unterschiedlichen Materialien basierend auf Märchen, sie eher interessieren würden.