Avrupa mükemmellik modelinin öz değerlendirme aracı olarak eğitimde uygulanmasının çalışan memnuniyeti ile iş tatmini üzerine etkileri ve eğitim kurumlarında karşılaştırmalı değerlendirme

Abstract

EFQM mükemmellik modelinin öz değerlendirme aracı olarak eğitimde uygulanmasının sonuçlarını görmek amacıyla tez çalışmasına başlanmıştır. Bu nedenle eğitim kurumlarında modelin çalışan memnuniyeti ile iş tatmini üzerine etkileri ve eğitim kurumlarında karşılaştırmalı bir değerlendirme yapmak amaçlanmıştır. Milli Eğitim Bakanlığının Toplam Kalite Yönetimi çalışmalarında kullanmakta olduğu Çalışan Memnuniyeti anketi ile Minesota İş Tatmini anketi belirlenmiş okullara uygulanarak sonuçlar değerlendirmeye alınmıştır. Tez çalışmasında EFQM mükemmellik modelini uygulayan ve uygulamayan eğitim kurumları arasında çalışan memnuniyeti ve iş tatmini açısından karşılaştırma yapılmıştır. Sonuçlar arasında belirgin bir farklılık olup olmadığı incelenmiştir. Mesleki eğitimde ve öğretimde hizmetin kaliteli ve verimli olup olmadığını görmek için, eğitimin temel girdilerinden olan çalışan memnuniyeti ve iş tatmini önemli bir faktör olarak karşımıza çıkmaktadır. Eğitim kurumları bu durumda objektif kriterlere dayalı olarak paydaşlarına hesap verebilecek durumda olacaktır. Çalışmalar sırasında anketin genel evreni içerisinden örneklem olarak Bursa ilindeki ortaöğretim kurumlarından Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğüne bağlı beş kurum seçilerek anket uygulaması yapılmıştır. Araştırma sonucunda EFQM mükemmellik modelinin eğitimde uygulanmasının çalışan memnuniyeti ile iş tatmini üzerine olumlu etkileri olduğu eğitim kurumları arasında anlamlı bir farklılık yarattığı görülmüştür. Elde edilen sonuçlardan hesap verebilirlik açısından eğitim kurumlarının kıyaslanabileceği sonucuna varılmıştır. Çalışmanın sonucunda, EFQM Mükemmellik Modelini uygulayan eğitim kurumlarında hem çalışan memnuniyeti hem de iş tatmininin tüm faktörlerinde eğitim kurumu çalışanların çalışan memnuniyetine ve iş tatminine olumlu yönde katkısı olduğu görülmüştür. Ancak ödüle sahip olmayan fakat kararlılık aşamasında olan eğitim kurumlarında hiç uygulamayana göre olumlu bir fark olduğu tespit edilmiştir. Fakat ödüle sahip olan işletmelerdeki kadar etkili olmadığı görülmüştür.

This thesis study is commenced to evalvate the result of implementation of EFQM perfection model as a mean of self appraisal in education. Thus it is intented to get a comparative evaluation and the effects of the model on staff pleasure and job satisfaction at schools. Staff pleasure survey and Minesota job pleasure survey which are conducted at studies of Total Quality Management at National Education Ministry are implemented to the fixed schools and results are evaluated. In this study staff pleasure and job satisfaction are compared at the schools where perfection model is conducted or not. It is examined that if there is any distinctive difference between the results. In order to infer whether the service in vocational and techinical schools are eficent or not, staff pleasure and job satisfaction are basic inputs as essential agents. In this circumstances schools would be accountable to its partners based on impartial criteria. In this study five schools in Bursa City which are under the command of National Education Ministry Vocational and Technical Education General Directoriate have been chossen as a sample in the survey space and a survey has been conducted. At the end of the research it has been understood that there is a meaningful differerence between the schools where the EFQM pleasure and job satisfaction has a positive effect on. It has been conculeded that in terms of accountability, schools can be compared each other with the results of the research.At the end of the study it has been concluded that staff of educational instutions has made a positive effect on all aspects of staff pleasure and job satisfaction at the educational instutions where the EFQM model is implemented. It is established that there is a positive difference at the instutions which has not got prize but at the stage of determination more than the instutions which never implement it. Neverhtheless not effective as the instutions which has got prize.