Kauçuk kapı stoperinin hiperelastik ve viskoelastik modellenmesi ve sonlu elemanlar yöntemi ile analizi

Abstract

Kauçuğun günümüzde çok geniş bir kullanım alanı vardır. Özellikle titreşim absorbe etme özelliği sebebiyle otomotiv endüstrisinde de pek çok noktada kullanılmaktadır. Başlıca taşıt lastiklerinde olmak üzere, burçlarda, motor takozlarında ve bağlantı borularında kullanılan kauçuk parçaların pek çoğu malzeme yapısının yeterince iyi bilinememesinden dolayı deneme yanılma yöntemleri ile tasarlanmaktadır. Bu çalışmada araçlarda kullanılan kapı stoperinin hiperelastik ve viskoelastik modellenmesi ve sonlu elemanlar yöntemi ile analizi yapılmıştır. Kapı stoperleri kapı ile gövde arasına konumlandırılarak, gövdeden kaynaklı titreşimleri sönümlemeye, sesi absorbe etmeye ve aynı zamanda kapının durma noktasının belirlenmesine yardımcı olan kauçuk parçalardır. Sonlu elemanlar analizi programlarında kauçuk bir malzeme tanımlamak için hiperelastik malzeme modeli gereklidir. Bu çalışmada malzeme modelinin tanımı için testler yapılmış ve bu test sonuçları sonlu elemanlar analiz programı olan Abaqus programı kullanılarak test verilerine en iyi uyum gösteren hiperelastik malzeme modeli seçilmiştir. Kauçuğun viskoelastik karakterini tanımlamak için test sonuçlarından elde edilen gerilim-zaman değerleri Abaqus programına entegre edilerek viskoelastik analizlerden biri olan gerilim gevşemesi analizi yapılmıştır. Bu çalışma kapsamında araç kapılarında kullanılan bir kauçuk kapı stoperinin hiperelastik ve viskoelastik modellemesi yapılarak sonlu elemanlar yöntemi ile analizi yapılmıştır.

Recently, rubber has very wide range of applications. It can be used in a variety of area in the automotive industry espesiacially due to its ability to absorb vibration. The rubber parts have been used in the areas including the main tires, bushings, engine mounts and connecting pipe, is designed by trial and error methods because of the lack of detailed knowledge of the structure of the rubber. In this study, the hyperelastic and viscoelastic modeling of the stopper of the door of the vehicle used was performed and was analysed by finite elements method. Positioned between the body and the door, stoppers of the doors, are the rubber parts which help to dampen vibrations originating from the body, absorb sound and also help determine the stopping point of the door. Hyperelastic material modelling is required in order to define a rubber material in finite elements analysing programmes. In this study, tests were performed to determine the modelling of the material and the regarding results were introduced into the Abaqus programme which is a finite elements analysing programme and the hyperelastic material model which fits the best with the test datas was chosen. Stress relaxation analyse which is a viscoelastic analyse was performed by entegrating the stress-time values obtained from the test results to the Abaqus programme in order to determine the viscoelastic character of the rubber. Finally, the aim of this study is to analyse the hyperelastic and viscoelastic modelling of the rubberdoor stoppers that are used in vechile doors by using finite element method