Bilişsel-davranışçı yaklaşıma dayalı olarak hazırlanan sosyal kaygıyla başa çıkma programının lise öğrencilerinin sosyal kaygı düzeylerine etkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, bilişsel-davranışçı yaklaşıma dayalı olarak hazırlanan sosyal kaygıyla başa çıkma programının lise öğrencilerinin sosyal kaygı düzeyini azaltmada etkisinin olup olmadığını araştırmaktır. Bu amaçla 14 oturumdan oluşan, "Bilişsel Davranışçı Yaklaşıma Dayalı Olarak Hazırlanan Ergenlerin Sosyal Kaygı Düzeyini Azaltma Programı" hazırlanmıştır. Çalışma, deney ve kontrol gruplu öntest, sontest ve izleme modeline dayalı deneysel bir çalışmadır. Çalışma, Bursa Keles İmam-Hatip Lisesi'nde 2008-2009 eğitim yılı bahar döneminde 9. ve 10. sınıflara devam eden öğrencilerden meydana gelmektedir. Deney grubu için 11, kontrol grubu için 12 kişi rastgele örnekleme yoluyla seçilmiştir. Çalışmaya toplam 23 gönüllü öğrenci katılmıştır.Ergenler için Sosyal Kaygı Ölçeği deney ve kontrol grubuna ön test olarak verilmiştir. Deney grubundaki öğrencilere 14 oturumluk "Bilişsel Davranışçı Yaklaşıma Dayalı Olarak Hazırlanan Ergenlerin Sosyal Kaygı Düzeylerini Azaltma Programı", haftada birer gün 90'ar dakika süreyle uygulanmıştır. Kontrol grubuna herhangi bir uygulama yapılmamıştır. Son test, deney grubunun uygulaması bittikten hemen sonra verilmiştir. İzleme ölçümü deneysel uygulamadan 3 ay sonra alınmıştır. Araştırmada ergenlerin sosyal kaygı düzeylerini belirlemek amacıyla Ergenler İçin Sosyal Kaygı Ölçeği" kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 13.0 paket programıyla analiz edilmiştir. İstatistiksel analizde t-testi teknikleri kullanılmıştır.Uygulanan programın sonucunda deney grubunun sosyal kaygı öntest ve sontest puanları arasında sontest lehine istatistiksel açıdan anlamlı bir fark bulunmuştur. Program sonucunda deney ve kontrol grupları arasında, sosyal kaygı düzeyleri açısından anlamlı bir farklılık oluşmamıştır. Başka bir ifadeyle ergenlere uygulanan sosyal kaygıyı azaltma programı deney grubundaki ergenlerin sosyal kaygısını azaltmasına karşın, deney ve kontrol grubunun sosyal kaygı düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farka yol açmamıştır.

This study aims to find out if the social anxiety level of high school students decreases by coping with social anxiety program based on the cognitive-behavioral approach. Therefore the "Program for decreasing social anxiety of adolescents based on cognitive behavioral approach" was developed. The research is an empirical study in which pretest, final test and control models are applied to test and control groups. The sample consists of students from the Bursa-Keles Religious Vocational School continuing to 9th and 10th grade in the spring semester of the educational year 2008-2009. 11 subjects for the test group, 12 subjects for the control group, totally 23 volunteer students were selected randomly.The social anxiety scale for adolescents was applied to the test and control group as pretest. The "Program for decreasing social anxiety of adolescents based on cognitive behavioral approach" which is for 14 sessions, was applied to the test group once a week for 90 minutes. There was nothing applied to the control group. The final test was given right after the test group ended its pretest. The measuring scale was applied 3 months after the empirical test. In order to determine the social anxiety level of the students the "Scale for Social Anxiety of Adolescents" was applied. The data collected were analyzed by SPSS 13.0 program. Statistical analysis was made by means of t-test techniques.After the application of the program a statistically meaningful difference was found out in the test group between pretest and final test in favor of the final test. After the program there was no meaningful difference between the test and control group regarding their levels of social anxiety. In other words the program for decreasing social anxiety applied to adolescents decreased the social anxiety of adolescents in the test group while it did not present any statistical meaningful difference of the social anxiety levels between the test and control group.