Mısır’da hadis : (ilk üç asır)

Abstract

Hz. Ömer döneminde İslâm topraklarına katılan Mısır bölgesi, öncesinde olduğu gibi Müslümanlar tarafından fethedildikten sonra da önem atfedilen bir muhittir. Fethedilen tüm bölgelerde olduğu gibi Müslümanlar Mısır’da da diğer faaliyetlerin yanında bölge halkının İslâm dini ile tanışması için azami derecede gayret etmişlerdir. Bunu yaparken de öncelikle Kur’ân ve hadisin rolü önem arz etmiştir. Bu çalışmada İslam’ın ikinci teşri‘ kaynağını oluşturan hadis ilminin ilk üç asırda Mısır’da gelişmesi, özellikleri ve önde gelen muhaddisler ele alınmıştır. Çalışmada, hicrî ilk üç asırda, başta sahabe olmak üzere tabiîn, etbâu’t-tâbiîn ve sonrasında Mısır’da yaşamış veya oraya uğrayıp faaliyet gösteren muhaddis âlimler tespit edilmeye çalışılmıştır. Bunu yaparken öncelikle Ricâl ve tabakât kitaplarında bir şekilde Mısır ile ilişkisi bulunan şahsiyetler tespit edilmiştir. Sonrasında Mısır tarihine ve Mısırlı şahsiyetlere özel olarak kaleme alınmış eserlere başvurarak, aralarındaki en meşhurları tespit edilmiştir. Akabinde onlar hakkında farklı farklı kaynaklardan detaylı araştırmalar yapılarak hadis ilminin gelişimi ve özelliklerinin tespiti yapılmaya çalışılmıştır. Çalışma esnasında Mısır’daki hadis ilmine sahabe neslinden itibaren, üç nesil boyunca önem atfedildiği görülmüştür. Mısır hadisçiliği diğer ilmî merkezlerle sürekli etkileşim içerisinde olmuş, Hicaz bölgesiyle diğerlere nazaran daha yakın bir ilişkinin kurulduğu anlaşılmıştır. Batısındaki bölgeler için ise Mısır hem referans kaynağı olmuş hem de oralardan gelen muhaddisler için doğu ile bir bağlantı noktası haline gelmiştir. Bu da Mısır hadisçiliğinin batı ve doğu ilmî merkezleri ile sürekli etkileşim halinde olmasını sağlamıştır.

As before, the region of Egypt was an important neighborhood in the period of Excellency Omar after being conquered by Muslims that attributed to Islamic lands. Among other thing the Muslims made maximum effort in Egypt for its people to meet the religion of Islam, as they made in all conquered regions. While doing this first of all, the role of the Quran and Hadith has been very important. In this study is discussed the development of the science of Hadith in Egypt in the first three Islamic centuries, which is the second dissolution of Islam the specifications and prominent of muhaddiths. In the study, it was tried to determine the sahaba, tabiîn, etbâu't-tabiîn and then the muhaddith scholars who visited or lived in Egypt in the first three centuries of the Islamic calendar. While doing this, first of all, personalities who had some relation with Egypt were determined in mankind Rijâl and Tabaqât collection books. After wards, the most famous ones were determined by referring to the works written specifically for Egyptian history and Egyptian personalities. Subsequently, detailed researches were made on them from different sources and the development and characteristics of Hadith science were tried to be determined. During the study, it was analyzed that the science of Hadith in Egypt was given importance for three generations, starting from the generation of the Sahaba. Egyptian hadithism has been in constant interaction with other Islamic scientific centers. Compared to the others it was understood that an imminenter relationship was established with the Hejaz region. For the regions in its west, Egypt became both a reference source and a connection point with the east for the muhadiths (scholars) who coming from there. This provided too that the Egyptian hadithism has been in constant interaction with western and eastern scientific centers.