Rusya Federasyonu dış politikasının savunmacı realizm açısından incelenmesi: Rus askeri üslerinin jeostratejik ve jeopolitik işlevi

Abstract

SSCB’nin dağılması ile birlikte toprak alanın küçülmesi, nüfusun azalması ve önemli askeri ve ekonomik altyapıların toprak dışında kalması nedeniyle eskisine nazaran zayıf kalan ve uluslar arası alanda “büyük güç” statüsünü kaybeden Rusya önemli iç problemlerin yanı sıra dış politikada yönünü belirlemede de zorlanmıştır. Yeltsin döneminde Batı’ya yönelik olan dış politika Putin’in iktidara gelmesi ile birlikte geliştirilen dış politika konseptileri nezdinde “arka bahçesi” sayılan Orta Asya ve Orta Doğu bölgesindeki Suriye gibi SSCB dönemindeki eski müttefiklerine doğru yönelmiştir. Bu çalışmada Rus dış politikasının askeri yönü ve yurt dışında bulundurduğu askeri üsleri savunmacı realizm açısından incelenerek Rusya’nın bu askeri üslerinin sadece savunmacılıkta kalıp kalmadığı sorgulanmıştır. Çalışmada Rus askeri üslerinin savunmacılığın yanı sıra tarihsel bağı olan ve “arka bahçesi” sayılan Orta Asya topraklarında ve eski müttefiki olan Suriye aracılığıyla Orta Doğu’da nüfuz alanını elde etme ve bu bölgelerdeki varlığını koruma olduğu sonucuna varılmıştır. Rusya bu topraklarda bulunan askeri üsleri sayesinde hem savunma gücünü arttırmış hem de yurt dışındaki varlığını temsil ederek uluslararası alanda prestijini yükseltmektedir.

With the dissolution of the USSR, Russia, which was weak compared to the past and lost its "great power" status in the international arena due to the reduced of the land area, the decrease of the population and the exclusion of important military and economic infrastructures, had difficulties in determining its direction in foreign policy as well as important domestic problems. Foreign policy towards the West in the Yeltsin period, with Putin’s Presidency oriented towards its former allies in the USSR period, such as Syria in the Middle East and Central Asia regions, which are regarded as its “backyard” according to the foreign policy concepts developed. In this study, by examining the military aspects of Russian foreign policy and the military bases abroad in terms of defensive realism, it has been questioned whether these military bases of Russia are left only in defensiveism. In the study, it was concluded that Russian military bases were not only defensive purposes but also to gain influence and protect their presence in the Central Asian region which had historical ties and considered as “backyard” and in the Middle East region, through Syria, its former ally. Because of its military bases in these regions, Russia both increased its defense power and enhanced its international prestige by representing its presence abroad.