Türkiye’de Rus düşmanlığının Amerika ekseninde anti-komünizme evrimi ve komünizmle mücadele dernekleri

Abstract

93 Harbi olarak bilinen 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı’yla birlikte bir dış düşman figürü olarak Ruslar, Türk toplumunun hafızasında yerini almıştır. Bu savaşla birlikte imparatorluk önemli bir oranda toprak kaybederek büyük mali sıkıntılar içerisine girmiştir. Diğer yandan savaş süresince Ruslar’ın Osmanlı askerlerine ve halka karşı yaptığı mezalimler, Türk halkının hafızasında Ruslara karşı olumsuz bir Moskof imgesinin oluşmasına neden olmuştur. Her ne kadar Çarlık Rusya’nın yıkılıp yerine S.S.C.B’nin kurulmasıyla Milli Mücadele Dönemi ve Cumhuriyetin ilk yıllarında iki millet arasında yakın siyasi, askeri ve ekonomik ilişkiler gelişse de, savaş sonrası Sovyetlerin Türkiye’den toprak ve üs talep etmesi gibi nedenlerle iki ülke arasındaki ilişkiler gergin bir ortamda devam etmiştir. İkinci Dünya Savaşı sonrası "Sovyet Talepleri” olarak adlandırılan bu taleplerle birlikte Türk toplumunun geçmişinde var olan olumsuz “Moskof İmgesi” tekrar ortaya çıkmış ve hem siyasette hem de kamuoyunda büyük bir Rus aleyhtarlığı başlamıştır. İkinci Dünya Savaşı sonrası Sovyetlerin dış siyasette genişleme politikalarına karşı Amerika Birleşik Devletleri’nin Sovyetlere karşı çevreleme siyasetini başlatmasıyla Soğuk Savaş süreci dünyayı uluslararası ilişkiler bağlamında iki kutba ayırmıştır. Bu süreçte ABD’nin, Sovyet Rusya’nın ideolojisi olan komünizme karşı başlattığı savaşa müdahil olan Türkiye, ABD öncülüğünde başlatılan anti-komünist bloğa dahil olmuştur. ABD tarafından Truman ve Marshall Yardımları kapsamına dahil edilen Türkiye’de ABD etkisinde güçlü bir anti-komünizm ve ABD propagandası uygulanmaya başlanmıştır. Dışarıdan ihraç edilen anti-komünizm ideolojisiyle Türk toplumunun hafızasında yer alan “Rus Düşmanlığını” aynı çatı altında bütünleştiren Türk anti-komünizmi, Soğuk Savaş döneminde Türkiye’nin en önemli politikalarından biri olmuştur. Türkiye’de büyük oranda karşılık bulan anti-komünizm ideolojisiyle birlikte Türkiye, ABD ekseninde güçlü bir anti-komünist kimliğe bürünmüştür. O dönem içerisinde CIA ve ABD belgelerini inceliğimizde Türkiye’de bir komünizm etkisi görülmediği ifade edilse de, ülke içerisinde güçlü bir komünist avı başlamış, ülkedeki her sol hareket komünizm olarak adlandırılarak cezalandırılmıştır. Ülkedeki milliyetçi ve muhafazakar çevrelerin birleşmesiyle kurulan “sağ ittifakın” anti-komünizm siyasetini benimsemesiyle oluşturulan Komünizmle Mücadele Dernekleri ise Türkiye’deki anti-komünizm sürecinin en önemli oluşumlarından biri olmuştur. Bu dernekler her ne kadar ana gaye olarak komünizm ve Rus yayılmacılığına karşı neşriyatla, mitinglerle ve toplantılarla halkı bilinçlendirmeye çalışsa da, ABD emperyalizmini göz ardı etmişler ve Türkiye’nin ABD ekseninde hareket etmesinden rahatsız olmamışlardır. Amacından saparak Türk siyasetinin önemli bir merkezi konumuna gelen bu dernekler, üyelerinin siyasi bir güç devşirdiği merkezler olarak illegal faaliyetlere girişmişler, Türkiye’deki sağ ve sol ayrımının belirginleşmesine yol açarak siyaset içerisinde şiddetin yaygınlaşmasına neden olmuşlardır.

With the Ottoman-Russian War of 1877-78, known as the 93 War, the Russians took their place in the memory of the Turkish society as an external enemy figure. With this war, the empire lost a significant amount of land and entered into great financial difficulties. On the other hand, the atrocities committed by the Russians against the Ottoman soldiers and the people during the war caused the creation of a negative Muscov image against the Russians in the memory of the Turkish people. But when Tsarist Russia was destroyed and the USSR was established , between two nations was developed the military and economic relations in National Struggle Period and the first years of the Republic. The relations between the two countries for reasons such as Russia demands of territory and base from Turkey continued a tense environment in post-war.With these demands, which were called "Soviet Demands" after the Second World War, the negative "Muscov Image" that existed in the past of Turkish society reappeared and a great opposition to the Russian started both in politics and in the public opinion. After the Second World War, when the United States started the containment policy against the expansion policies of the Soviets, the Cold War process divided the world into two poles in terms of foreign relations. Turkey was included in America's war against the Soviet ideology in this process and was included anti-communist bloc initiated under the leadership of America. Turkey was included in the scope of Truman and Marshall Aid by the United States. In the next process in Turkey, a strong American influence communism and anti- American propaganda began to be implemented. Turkish anti-communism combined the anti-communism ideology exported from abroad with the hostility of Russia, which is in the memory of Turkish society, under the same roof. This policy during the Cold War has been one of Turkey's most important policies. The ideology of anti-communism found a wide response in Turkey and so Turkey adopted anti-communist identity with axis of America. At that time in the CIA and American documents despite the phrase has not seen a subtlety communist influence in Turkey, Turkish politicians started a strong communist hunt within the country, and every left movement in the country was punished as communism. The “Right alliance” formed by the unification of nationalist and conservative circles has adopted the policy of anti-communism in Turkey and with formed “right alliance” Associations of Struggle With Communism was been one of the most important products of the anti-communist process in Turkey. Although these associations try to raise public awareness with publications, rallies and meetings against communism and Russian expansionism, They ignored the American imperialism and they were not disturbed from American influence. These associations, an important center of Turkish politics, became centers where their members recruited a political power and engaged in illegal activities and while these associations leads to the obvious distinction of the left and right in politics have led to widespread violence in Turkey of politics.