Hadislerin ışığında toplumda aile yapısı ve önemi

Abstract

Aile her zaman toplumların temelini teşkil edecektir. Gerçekten de günümüzde olduğu gibi geçmişte de toplum hayatında ailenin taşıdığı önem ve yerine getirmekte olduğu fonksiyonlar hiç kimse tarafından reddedilmemiştir. Her ne kadar aile müessesesinin bilimsel yollarla gereksizliğini ortaya koymaya çalışanlar olduysa da onların bu gayretlerinin ne kadar boş olduğu zaman içerisinde gözler önüne serilmiştir. Aile önemini hiç bir zaman yitirmeyecektir. Zira toplumun en başta gelen ve kendisini oluşturan unsuru ailedir. Gerek mahiyeti gerekse şümulü bakımından çağlar boyunca büyük değişimlerle karşı karşıya kalan aile, tarihin ilk dönemlerinden beri var olan belki de en eski bir kurumdur. Bu öneminden dolayı bu küçücük temel birim her zaman ilgi odağı olmuştur. Aile, tarih içerisinde çeşitli değişikliklere uğramasına rağmen varlığını hep korumuştur. Zaman zaman sarsıntıya uğrayan bu temel müessesenin en zayıfladığı, hatta yıkılmaya yüz tuttuğu dönemlerden biri de Cahiliyye devridir. Cahiliyye dönemi; insanlık tarihinin yüz kızartıcı hayatının yaşandığı, vahşetle dolu karanlık bir devresidir. Hz. Peygamber Mekke'de peygamberlik vazifesiyle ortaya çıktığında düzelteceği çarpıklıklardan biri de aile müessesesiydi. Gerçekten de daha işin başında Mekke'deyken aile ile ilgili esaslar belirmeye başlamış ve belli bir disiplin altına sokulma yoluna gidilmiştir. Hz. Peygamber vazifesini bitirdiğinde ise Cahiliyye anlayışından arınmış, sağlam temellere oturtulmuş, çağlara hitabeden mükemmel bir aile anlayışı ortaya çıkmıştı. "İslam' da Aile" konusu şimdiye kadar değişik yönleriyle ele alınmış ve üzerinde eserler verilmiş bir konudur. Günümüzde de bu konuda bir çok eser piyasada bulunmaktadır. Bizim Hadislerin Işığında Aile konulu tezi seçiş gayemiz söylenenleri tekrarlamaktan ziyade, İslam dini gelmeden önce dinlerde ve toplumlarda -özellikle Arap toplumunda- ailenin içerisinde bulunduğu durum ve islamın aile düzeninde yapmış olduğu inkılapları gözler önüne sermek ve aralarında mukayese yapmaktır. Bir takım ilmihal bilgilerini tekrarlamak bizim ele aldığımız konuların sınırları içerisinde değerlendirilmeyecektir. Bir giriş ve üç bölümden meydana gelen tezin giriş kısmında kaynakların kısa bir değerlendirilmesi yapılmıştır. I. bölümde ailenin tanımı, ailenin doğuşu ile ilgili görüşleri, sosyolojiye göre ailenin· geçirdiği aşamaları, aile şekillerinin çeşitliliği ve ailede ortak karakteristikleri hakkında genel bilgiler verilmiştir. II. bölümde Hıristiyanlık ve Yahudilikteki, aile anlayışını, bu din mensuplarının mukaddes kabul ettiği -bozulmuş-, Tavrat ve İncil'e dayanarak tetkik edilmiştir. Bu bölümün diğer konusu olan eski medeniyetlerde aileye temas edilmiş, Türklerde ve Araplarda aile daha detaylı incelenmiştir. Özellikle Araplarda Aile bölümünü biraz daha ayrıntılı olarak inceleyip islamın ailede yaptığı köklü değişiklikleri az da olsa göstermeye çalıştık. III. bölümde tezimizin asıl konusu olan "Hadislerin Işığında Toplumda Aile Yapısı ve önemini inceledik. Sonuç bölümünde ise genel bir değerlendirme yapıldı. Bu mütevazi yüksek lisans tez çalışmasının bir çok eksiğinin olacağı muhakkaktır. Aile konusunda her yönüyle daha nice çalışmalar yapılması ve toplumumuzun bu konuda eğitilmesi en büyük dilek ve temennimizdir.