Erişkin erkek sıçanlarda, parafarengeal yöntemle hipofizektomi, postoperatif farmakolojik ve hedef organlarda histopatolojik inceleme

Abstract

Hipofizektomi deney modeli oluşturmak amacı ile sıçanlarda parafarengeal yöntem ve mikroşirürjikal teknikle hipofizektomi yapılarak yaşatılan sıçanlardaki endokrin değişiklikler farmakolojik ve histopatolojik yönden değerlendirildi. Çalışmamızda toplam 45. erkek sıçan kullanıldı. 32 sıçana parafarengeal yöntemle hipofizektomi uygulandı. 13 sıçana ise aynı cerrahi işlemler yapılmasına rağmen hipofizektomi uygulanmadı. Peroperatuar ve postoperatuar dönemde karotis arter ve transvers venöz sinüs kanaması (%22), larinks spazmı ve aşırı akciğer sekresyonu (%15.4), beslenme yetersizliği (%6.6), gastrointestinal kanama (%4.4) ve enfeksiyon (%6.6) nedeni ile 10 deney ve 10 kontrol grubu dışındaki 25 sıçan kaybedildi. Deney ve kontrol grubu sıçanlar 10. günde dekapite edilerek tiroid, adrenal bez, testisler ve böbrekleri alındı. Kontrol grubundaki sıçanların organlarının histopatolojik incelenmesinde bir değişiklik görülmedi. Deney grubunda ise belirgin atrofi geliştiği tespit edildi. Organlarda aşağıdaki değişiklikler saptandı: Tiroidde epitellerde yassılaşma, kolloidal sekresyon birikmesi sonucu glandlarda genişleme; adrenal bezlerde granüloza ve fasikülata kısımlarındaki bez hücrelerinde parenkim ve hidrobik dejenerasyonlar sonucu hücre nekrozları; testislerde tubulus seminiferus epitellerinde ileri derecede hidrobik dejenerasyon, fokal nekroz ve spermatogenezin durduğu; böbreklerde glomerüllerde öde~ sonucu şişme, proksimal konvolüt tüp epitellerinde parenkim dejenerasyonu tespit edildi. Bu bulguların literatürle uyumlu olduğu görüldü. Deney ve kontrol grubu sıçanların dekapite edildikleri sırada kanları alınarak GH, Prolaktin, ACTH ve TSH hormon değerleri karşılaştırıldı ve sonuçlar Varyans analiz testi ile istatistiksel olarak anlamlı bulundu(P < 0.001).