Optikokarotid bölge ve superior orbital fissür medialinin cerrahi anatomisinin incelenmesi: anatomik-kadaverik çalışma

Abstract

Suprasellar ve perisellar bölge lezyonları optikokarotid ve planum sfenoidale bölgesine yerleşebilir veya uzanım gösterebilirler. Bu tür patolojilerde transsfenoidal transplanum yolunu kullanmak, minimal invaziv olması nedeniyle popüler hale gelmiştir.37 erişkin kadavradan çıkartılan sfenoid kemik blok örneklerinin 29'unda anatomik diseksiyon yapıldı. Sfenoid sinüsün anterior duvarı çıkarılarak optikokarotid bölge ve planum sfenoidale bölgesindeki anatomik belirteçler operasyon mikroskobu altında değerlendirildi. Mikrodiseksiyon yapılan örneklerde optikokarotid bölgede optik sinir, internal karotid arter ve planum sfenoidale bölgesinin ölçümsel anatomik ilişkileri bilateral olarak incelendi. Histopatolojik değerlendirme için sekiz örnek dekalsifiye edildi ve bilateral optikokarotid bölgeyi çaprazlayan aksiyel, koronal, sagital ve oblik toplam 48 kesit elde edildi. Masson trikrom ile boyanan kesitlerde, optikokarotid bölgenin anteroinferior kısmının ligamentöz ve kemik yapısı ve optik sinir ile karotid arter arasındaki ilişki incelendi. Lateral optikokarotid reses örneklerin tamamında belirgin olarak izlendi. Tüm örneklerde, medial optikokarotid reses ile lateral optikokarotid reses arasında optik ve karotid prominensin oluşturduğu oluk izlendi ve bu oluk interresesal sulkus olarak isimlendirildi. İnterresesal uzunluk ölçümü 3 mm'nin altında ise grup tip 1, 3 mm'nin üzerinde ise grup tip 2 olarak sınıflandırıldı. Transsfenoidal transplanum yaklaşımında emniyetli kemik rezeksiyonu için gereken alan ortalama 237.32±30.96 mm² ölçüldü. Optik sinirler arası açı ortalama 115.41±18.39 derece idi. Planum sfenoidalenin ön arka uzunluğu 14.84±1.52 mm idi. Histopatolojik kesitlerde kavernöz sinüsün anterior kısmı ile internal karotid arterin adventisya tabakası arasındaki kollajenöz bağların, inferiora göre daha sık ve düzenli olduğu; optik sinirin inferior kısmında dural kılıfın kalınlığının medial ve lateral kısmına göre daha fazla, kollajen diziliminin ise daha sık ve düzenli olduğu görüldü.Lateral optikokarotid reses genişletilmiş transsfenoidal cerrahi için güvenilir bir belirteçtir. Optikokarotid bölgede internal karotid arter ve optik sinire yaklaşımda tip 1 ve tip 2 olgularda, cerrahi yaralanmaları en aza indirmek için dikkatli yaklaşmak gerekir. Transsfenoidal transplanum yaklaşımında emniyetli ve yeterli kemik rezeksiyonunu belirleyen diğer faktörler planum sfenoidalenin ön arka uzunluğu, optik sinirler arası mesafe ve açının genişliğidir.

The lesions in suprasellar and perisellar regions can be placed or extend in opticocarotid and planum sphenoidale regions. For such kind of pathologies, the use of transsphenoidal transplanum approach has been popular as it is minimally invasive.In 29 of 37 sphenoid bone block samples extracted from adult cadavers, anatomic dissection was done. Extracting anterior wall of sphenoidal sinus, anatomical indicators in opticocarotid region and planum sphenoidale region were evaluated under surgical microscope. In the samples subjected to microdissection, optic nerve, internal carotid artery in opticocarotid region and measurable anatomical relationship of planum sphenoidale region were evaluated bilaterally. For histopathological evaluation, eight samples were decalcified and totally 48 axial, coronal, sagittal and oblique sections crossing through bilateral opticocarotid regions were obtained. In the sections dyed with Masson's trichrome stain, ligamentous and bony structures of anteroinferior part of opticocarotid region and the relationship between optic nerve and carotid artery were examined. Lateral opticocarotid recess was observed to be prominent in all samples. In all samples, the groove formed by optic and carotid prominences between medial opticocarotid recess and lateral opticocarotid recess was seen and this groove was called as inter recesses sulcus. If inter recesses length measure was under 3 mm, group was classified as type 1; if it was over 3 mm, group was classified as type 2. In transsphenoidal transplanum approach, the area needed for a reliable bone resection was measured as a mean of 237.32±30.96 mm². The angle between optic nerves was a mean of 115.41±18.39 degrees. Antero-posterior length of planum sphenoidale was 14.84±1.52 mm. In histopathological sections it was seen that collagenous ligaments between anterior part of cavernous sinus and adventitia layer of internal carotid artery were more frequent and regular compared to inferior; at the inferior part of optic nerve, thickness of dural sheath was much more than that in medial and lateral parts and collagen arrangement more frequent and regular.Lateral opticocarotid recess is a reliable indicator for extended transsphenoidal surgery. In opticocarotid region to approach to internal carotid artery and optic nerve, a careful approach is needed to minimalize surgical injuries in type 1 and type 2 cases. The other factors determining a reliable and adequate bone resection in transsphenoidal transplanum approach are antero-posterior length of planum sphenoidale, distance between optic nerves and width of angle.