Tedarikçi seçim stratejileri ve bir uygulama

Abstract

Firmalar uluslararası rekabetçi piyasalarda artan rekabet koşullarına ayak uydurabilmek için tedarik zinciri yönetimine yönelmişlerdir. Başarılı bir tedarik zincirinin en önemli fonksiyonlarından biri efektif satın alma fonksiyonudur. Satın almanın ilk adımı olan tedarikçi seçimi, işletmelerin başarısında büyük rol oynayan kararlar arasında yer almaktadır.Tedarikçi değerlendirme ve seçme, birçok faktörü göz önüne almayı gerektiren bir karar problemidir. Bu problemi çözmek için, amacı belirleme, gerekli kriterleri ve alternatif tedarikçileri tanımlama, amaca uygun olarak seçilmiş çözüm modelinden çıkan verileri sınıflandırma ve en uygun tedarikçiyi seçme adımlarını sırasıyla uygulamak gerekir.Bu çalışmada, uluslararası bir firmanın en iyi tedarikçiyi seçme ve hedeflerden sapmayı en aza indirgeme amacıyla çözüm aradığı bir tedarikçi problemi incelenmiştir. Uygulamanın amacı, işletmeye tedarikçi çözüm problemi için alternatif bir çözüm yaklaşımı önermektir.Problemin iki kademeli yapısı gereği alternatif yaklaşımda iki aşamada iki ayrı seçim tekniği kullanılmıştır. Ön seçim aşaması için tedarikçilerin etkinlik performanslarını belirleyen Veri Zarflama Analizi (VZA), EMS programı yardımıyla uygulanmıştır. Son seçim aşaması için ise web üzerinden Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) uygulanmıştır. Son seçim aşamasında ayrıca kriterlerin ağırlıkları yine AHP ile belirlenmiştir.Alternatif yaklaşım ile elde edilen çözüm isletmenin çözümü ile karşılaştırılmış ve her iki çözümün de avantajları ve dezavantajları incelenmiştir.

Competitive international business environment has forced many companies to focus on supply chain management to cope with highly increasing competition. One of the most important functions of a successful supply chain is an effective purchasing function. Supplier evaluation and selection, which is the first step of purchasing is one of the most important decisions plays a major role in the success of the company.Supplier evaluation and selection is a multi-criteria problem which has to consider a lot of different factors. To solve this problem it is followed orderly the steps of setting the goal, defining the required criteria and alternative suppliers, selecting the appropriate supplier by interpreting and classifying the outputs of the solution model which is chosen according to the goal.In this study, a supplier selection problem of a multinational company which aims to select the best supplier and to minimize the deviation from goals is investigated. The aim of the implementation part is to recommend to the company an alternative solution approach for the supplier selection problem.Because of the two gradual structure of the problem, the alternative approach is carried out in two phases with two different solution methods. In the first selection phase Data Envelopment Analysis (DEA), which defines the efficiency (performance) of the suppliers is applied via the software of EMS. In the final selection phase Analytical Hierarchy Process (AHP) is applied via a web based application. The criteria are weighted also by AHP for the final selection.The alternative solution is compared with the solution of the company. The advantages and disadvantages of the both solutions are investigated.