Uyku apne sendromunda cpap tedavisinin arteryel sertlik "stiffness" ve arteryel elastisite üzerine etkisi

Abstract

Obstrüktif uyku apne sendromu (OUAS), ateroskleroz ve endotel fonksiyon bozukluğunun gelişimine ilerlemesine neden olan sık rastlanan bir hastalıktır. Endotel fonksiyonu non-invaziv bir metod olan aplanasyon tonometri yöntemi ile arteryel sertlik ve elastisite ölçümleri yapılarak ortaya konabilmektedir. OUAS'da altın standart tedavi yöntemi olan CPAP tedavisinin OUAS hastalarında koroner arter hastalığı, ateroskleroz, endotel fonksiyon bozukluğu, arteriyel sertlik ve arteryel elastisite üzerine olan etkileri araştırılmaktadır. Bu çalışmada CPAP tedavisi için uygun olan, CPAP tedavisine devam edebilen OUAS hastalarında, CPAP tedavisinin uzun dönemde arteryel sertlik ve arteryel elastisite üzerine etkileri araştırıldı.Gereç ve Yöntem: Çalışmaya alınan hastalar U.Ü.T.F. Göğüs hastalıkları uyku laboratuarında polisomnografi yapıldıktan sonra polisomnografi sonucuna göre, AHİ;<5 olanlar kontrol grubu olarak, AHİ;>15 olan hastalar OUAS grubunda alındı. OUAS grubunda 44 hasta, kontrol grubunda 31 hasta çalışmaya dahil edildi. Tüm hastalara Kardiyoloji polikliniğinde supin pozisyonda, aplanasyon tonometri yöntemiyle sağ radiyal arter üzerinden arteryel sertlik ölçümleri yapıldı. OUAS grubundaki hastalar 6 ay süresince takibe alındı, tedaviden 6 ay sonra arteryel sertlik ölçümleri yapıldı. CPAP tedavisi başlanan hastalardan 35 hasta CPAP tedavisine devam etti, 9 hasta CPAP tedavisini bıraktı. OUAS grubu ile kontrol grubu ve CPAP tedavisine devam eden hastalar ile tedaviyi bırakan hastaların verileri karşılaştırıldı.Bulgular: Obstrüktif uyku apne sendromu grubu ile kontrol grubu arasında yaş, cinsiyet, KAH öyküsü, hipertansiyon, diyabet, ilaç kullanımı açısından fark saptanmadı. OUAS ile kontrol grubunun arteriyel sertlik ölçümlerinden LAEİ (p=0.531), SAEİ (p=0.243), arasında anlamlı fark saptanmadı. CPAP tedavisine devam eden hastaların tedavinin başlangıç ve 6. ay ölçümleri LAEİ (p=0.001), SAEİ (p=0.009) anlamlı olarak yükselirken, tedaviye devam etmeyen hastaların başlangıç ve 6.ay LAEİ (p=0.213), SAEİ (p=0.137) değerlerinde ise fark saptanmadı. SAEİ'deki ve LAEİ'deki yükselme ile lipid değerleri, sistolik kan basıncı, diastolik kan basıncı ve kalp hızından bağımsızdı.Sonuç; Çalışmamızda OUAS ve kontrol grubu arasında arteriyel sertlik göstergelerinde anlamlı fark saptanmadı, buna grupların heterojenliği ve hasta sayısının az olması neden olabilir, OUAS hastalarda 6 aylık CPAP tedavisi aplanasyon tonometri yöntemiyle bakılan endotel fonksiyon bozukluğu göstergelerinde anlamlı düzelme sağladığı gözlendi. Bu sonuç, CPAP tedavisinin OUAS hastalarında aterosklerozun durdurulması ve geriletilmesinde ek katkıları olabileceği düşündürmektedir.Bu konunun daha büyük, randomize çalışmalar ile araştırılması OUAS hastalarda aterosklerozun tedavisi açısından yol gösterici olacaktır.

Obstructive sleep apnea syndrome (OSAS) is a common cause of atherosclerosis and endothelial dysfunction. Endothelial function is assess by the applanation tonometry via arterial stiffness and arterial elasticity which is non invasive diagnostic tool. However OSAS’s gold standard therapy is continous positive airway pressure (CPAP) therapy and effects on coronary artery disease, atherosclerosis, endothelial dysfunction, arterial stiffness and arterial elasticity are interesting for investigators. In the present study we evaluated the CPAP therapy’s long-term effects on arterial stiffness and arterial elasticity in OSAS patients which are appropriate for CPAP therapy. All patients underwent a standart overnight polysomnography in the sleep laboratory of the uludag university medicine faculty 44 patients which’s apnoeahypopnoea index >15 determined as a OSAS group. 31 patients which’s apnoea-hypopnoea index < 5 was determined as a control group. Applanation tonometry was performed to all patients while supine position and arterial stiffness was assessed on right radial artery. Patients with OSAS group were followed for six months and than reevaluate by applanation tonometry, using the same arm. While the CPAP therapy 9 patient of the 44 patient were leaved the therapy. We compared the OSAS and control groups, leaved from CPAP therapy and continuation to CPAP therapy groups. The study protokol was approwed by the lokal ethics committe, Uludag Üniversity. Written informed constent was obtained from all patients before entry into the study. There was no statistically important difference among the patient with OSAS and controls according to age, gender, coronary artery disease history, hypertension, diabetes, drug usage. There was no statistically important difference among the patient with OSAS and controls according to arterial stiffness measurements: LAEĐ (p=0,531), SAEĐ (p=0,243) While clear increasing basal and sixth months values of the group which continuous to CPAP therapy LAEĐ (p=0,001), SAEĐ (0,009) There was no difference detected between basal and sixth months measurements of the group which leaved from CPAP therapy. Elevation amount of SAEĐ and LAEĐ are independent from serum lipid level, systolic and diastolic blood pressure, heart rate. In our study there was no found significant difference for arterial stiffness between OSAS and controls. This may be due to heterogenity of the groups and low patient count. We observed that significant improvement in endothelial dysfunction indicators assessed by applanation tonometry on OSAS patients which CPAP therapy applied for six mounths In conclusion CPAP therapy may provide additional benefits to stop or regress of the atherosclerosis in OSAS patients. It will be guide to investigate for atherosclerosis therapy in OSAS patients with larger randomized studies.