Türkçe öğretmenlerinin Facebook gruplarında yaptıkları paylaşımların mesleki gelişim ve özel alan yeterlikleri açısından incelenmesi

Abstract

Teknolojiyle birlikte değişim hâlinde olan dünyada öğretmenlerden de kendilerini yenilemeleri ve geliştirmeleri beklenmektedir. Öğretmenler mesleki gelişimlerini mesleğe başladıktan sonra resmî veya gayriresmî olarak düzenlenen mesleki gelişim etkinlikleri ile sürdürebilmektedir. Özellikle öğretmenlerin tecrübeli meslektaşlarından alacakları destek hem iş birliği hem de doğrudan ihtiyaçlara cevap verebilirlik özellikleriyle mesleki gelişim açısından önemli bir yoldur. Web teknolojisinin gelişmesiyle ortaya çıkan sosyal medya, çevrim içi ortamlardaki etkileşim imkânlarını artırmış ve gayriresmî mesleki gelişim faaliyetleri sosyal medyadaki çeşitli ortamlarda da görülmeye başlanmıştır. Kuruluşundan bugüne artan kullanıcı sayısıyla dikkat çeken Facebook’ta Türkçe öğretmenlerinin birbirine destek olduğu birçok grubun bulunduğu görülmektedir. Bu çalışma kapsamında Türkçe öğretmenlerine yönelik Facebook gruplarında yapılan paylaşımların mesleki gelişim ve Türkçe Öğretmeni Özel Alan Yeterlikleri açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Nitel araştırma yaklaşımına uygun olarak yürütülen bu araştırma bir durum çalışmasıdır. Facebook’ta yapılan bir ön incelemeden sonra en fazla katılımcıya sahip üç gruptan biri seçilmiştir. Seçilen grupta 2019-2020 eğitim öğretim yılında yapılan paylaşımlar doküman incelemesi yoluyla toplanmış ve içerik analiziyle çözümlenmiştir. İçerik analizi sonucunda ulaşılan altı tema, sıklığı en çok olandan en az olana doğru “Materyal”, “Dil ve Anlatım”, “Ders İşleme Süreci”, “Diğer”, “Kültür ve Sanat” ve “Resmî İşleyiş” olarak belirlenmiştir. İkinci araştırma sorusu çerçevesinde paylaşımlardan elde edilen kodların Türkçe Öğretmeni Özel Alan Yeterlikleri ile ilişkisine bakılmıştır. Yapılan kategori analizi sonucunda kodların sırasıyla en fazla “Türkçe alanında mesleki gelişimini sağlama”, “Türkçe öğretim sürecini planlama ve düzenleme”, “Dil becerilerini geliştirme”, “Okul aile ve toplumla iş birliği yapma” ve “Dil gelişimini izleme ve değerlendirme” yeterlik alanlarıyla ilişkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Paylaşımların yıl içerisindeki görünümünde ise tatil ve sınav dönemleri ile salgın sürecine göre değişimlerin olduğu görülmüştür. Bu araştırmada, incelenen Facebook grubundaki paylaşımların Türkçe öğretmenlerini mesleki gelişim açısından destekler nitelikte olduğu ve paylaşımların Türkçe Öğretmeni Özel Alan Yeterlikleri ile ilişkilendirilebildiği görülmüştür. Çalışmada ulaşılan sonuçlardan hareketle, Facebook gruplarının mesleki gelişim amacıyla kullanımı ve çevrim içi mesleki gelişim araştırmalarına yönelik öneriler sunulmuştur.

In the changing world with technology, teachers are also expected to renew and develop themselves. After starting the profession, teachers can continue their professional development with formal or informal professional development activities. In particular, the support that teachers will receive from their experienced colleagues is an important way in terms of professional development with both cooperation and direct response to needs. Social media, which emerged with the development of web technology, increased the interaction opportunities in online environments and informal professional development activities began to be seen in various environments in social media. It is seen that there are many groups in which Turkish teachers support each other on Facebook, which draws attention with the increasing number of users since its established. Within the scope of the study, it is aimed to examine the posts made in Facebook groups for Turkish teachers in terms of professional development and Turkish Teacher's Special Field Competencies. The research conducted in accordance with the qualitative research approach is a case study. After a preliminary review on Facebook, one of the three groups with the highest number of participants was selected. In the selected group the posts made in the 2019-2020 academic year were collected through document review and analyzed by content analysis. The six themes reached as a result of the content analysis were determined as "Material," "Language and Expression," "Teaching Process," "Other," "Culture and Art," and "Official Process," from the highest frequency to the least. Within the framework of the second research question, the relationship between the codes obtained from the shares and the Special Field Competencies of Turkish Teachers was examined. As a result of the category analysis, the codes were mostly found in the competence areas of "Providing professional development in the field of Turkish," "Planning and organizing the Turkish teaching process," "Developing language skills," "Collaborating with the school, family, and society" and "Monitoring and evaluating language development" found to be related. It has been observed that there are changes in the appearance of the shares throughout the year according to the semester and exam periods and the epidemic process. In this study, it was seen that the posts in the examined Facebook group support Turkish teachers in terms of professional development and that the posts can be associated with the Special Field Competencies of Turkish Teachers. In the study, suggestions were presented for the use of Facebook groups for professional development and online professional development research.