Kimi dış mekan süs bitkilerinin ağır metal alım yeteneklerinin ve fitoremediasyonda kullanım potansiyellerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma, perlitte yetiştirilen Aslanağzı (Antirrhinum majus), Ateş çiçeği (Salvia splendes) ve Kadife Çiçeği (Tagates patula) gibi kimi dış mekan süs bitkilerinin gelişimi, ağır metal ve diğer bitki besin elementi alım yetenekleri üzerine kimi ağır metallerin etkisini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Deneme, sera koşullarında 3 tekerrürlü olarak tasarlanmıştır. Bitkiler artan dozlarda (25, 50, 100, 150 μM) Cd, Cr ve Pb ağır metallerini içeren sulama suyu ile 30 gün boyunca sulanmıştır. Deneme 31. günde sonlandırılmış ve uygulamaların etkileri yaprak ve kök analizleri ile değerlendirilmiştir. Uygulanan ağır metal dozları ile birlikte bitkilerdeki kuru madde miktarlarının kontrol uygulamalarına oranla azaldığı görülmüştür. Cd, Cr ve Pb konsantrasyonları uygulama dozları ile artmış, Aslanağzı bitkisinde sırasıyla 326,48 mg kg-1, 845,72 mg kg-1, 34,20 mg kg-1 konsantrasyonlarına ulaşmıştır. Ateş çiçeği bitkisinde 402,43 mg kg-1, 934,78 mg kg-1, 26,39 mg kg-1, Kadife çiçeği bitkisinde ise değerler 506,58 mg kg-1, 936,95 mg kg-1, 104,22 mg kg-1 şeklinde bulunmuştur. Ağır metal uygulamaları ile Ateş çiçeği bitkisinin besin elementi içeriklerinde artış, Aslanağzı ve Kadife çiçeği bitkilerinin besin elementi içeriklerinde azalmalar görülmüş, elementlerin kaldırılan miktarlarında da benzer durumlar belirlenmiştir. Yapılan çalışma sonucunda Aslanağzı, Ateş çiçeği ve Kadife çiçeği bitkilerinin Cd, Cr ve Pb hiperakümülatörü olduğu görülmüş, topraktaki ağır metal kirliliğinin azaltılabilmesi amacıyla bu bitkilerden yararlanılabileceği sonucuna varılmıştır.

This study was carried out to determine the effects of some heavy metals on the development, heavy metal and other nutrient element uptake abilities of some outdoor ornamental plants such as Snapdragon (Antirrhinum majus), Scarlet sage (Salvia splendes) and Marigold (Tagates patula) which were grown in perlite. The experiment was designed in three replications under greenhouse conditions. The plants were irrigated for 30 days with irrigation water containing increasing doses (25, 50, 100, 150 μM) of Cd, Cr and Pb heavy metals. The trial was terminated on the 31st day and the effects of the applications were evaluated by leaf and root analysis. It was observed that the amount of dry matter in the plants decreased with the applied heavy metal doses compared to the control applications. Cd, Cr and Pb concentrations increased with the application doses and were reached to the concentrations of 326.48 mg kg-1, 845.72 mg kg-1, and 34.20 mg kg-1 respectively in Snapdragon plant. Values were 402.43 mg kg-1, 934.78 mg kg-1, 26.39 mg kg-1 in the Scarlet sage plant, and it was found as 506.58 mg kg-1, 936.95 mg kg-1, and 104.22 mg kg-1 in the Marigold. With heavy metal applications, an increase in the nutrient content of the Scarlet sage plant, a decrease in the nutrient content of the Snapdragon and Marigold plants were observed, and similar situations were also determined in the uptaken amounts of the elements. As a result of the study, it was seen that Snapdragon, Scarlet sage and Marigold plants were Cd, Cr and Pb hyperaccumulators, and it was concluded that these plants could be used to reduce heavy metal pollution in the soil.