Serada yetiştirilen kıvırcık ve baş salata çeşitlerinin verim ve kalite üzerine farklı sulama seviyelerinin etkisi

Abstract

Bu araştırma, ısıtmasız plastik örtülü sera ortamında yetiştirilen bazı salata çeşitlerinin verim ve kalitesi üzerine farklı sulama seviyelerinin etkilerini belirlemek amacıyla Kocaeli’nde 2020-2021 yılları kış döneminde yürütülmüştür. Araştırma, tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre kurulmuş, ana parsellerde üç farklı kıvırcık ve baş salata çeşidi (Carteganas, Concorde ve Melina), alt parsellerde ise beş farklı sulama seviyesi yer almıştır. Sulama uygulamaları, sera içine yerleştirilen 100 ml’lik cam petri kabından buharlaşan su miktarı (E) dikkate alınarak damla sulama yöntemiyle yapılmıştır. Bitki-kap katsayıları (Kcp) 0,25, 0,50, 0,75, 1,00 ve 1,25 alınarak sulama konuları sırasıyla 0,25 E, 0,50 E, 0,75 E, 1,00 E ve 1,25 E biçiminde oluşturulmuştur. Yetiştiricilik mevsimi boyunca 32,5 mm ile 122,5 mm arasında sulama suyu deneme parsellerine uygulanmıştır. Baş ağırlığı, baş çapı ve boyu, kök uzunluğu ile yaprak sayısı değerleri çeşit, sulama seviyesi ve çeşit × sulama seviyesi interaksiyonuna göre istatistiksel olarak önemli (p<0,05) farklılıklar göstermiştir. En yüksek ortalama baş ağırlığı Melina çeşidinde 516,9 g olarak elde edilirken onu sırasıyla Concorde ve Carteganas çeşitleri izlemiştir. Sulama seviyelerinin üç farklı çeşit üzerindeki ortalama sonuçlarına göre en yüksek baş ağırlığı 0,75 E konusundan 581,2 g olarak elde edilirken en düşük ise 224,8 g ile 0,25 E konusundan elde edilmiştir. Çeşit × sulama seviyesi yönüyle yapılan değerlendirmede ise en yüksek baş ağırlığı 718,2 g ile Melina çeşidinde 0,75 E sulama konusundan saptanırken en düşük ise 98,2 g ile Carteganas çeşidinde 0,25 E sulama konusundan elde edilmiştir. İncelenen diğer kalite parametrelerinde de 0,75 E sulama konusu tüm çeşitlerde daha iyi sonuçlar vermiştir. Araştırma sonuçları, Kocaeli’de serada yetiştirilen salata için sulama programının oluşturulmasında küçük petri kaplarının kullanılabileceğini göstermektedir ve kap katsayısı olarak 0,75’in kullanılması önerilmektedir.

This research was carried out in Kocaeli in the winter period of 2020-2021 in order to determine the effects of different irrigation levels on the yield and quality of some salad varieties grown in an unheated plastic covered greenhouse environment. The research was set up according to the split plot experimental design. There were three different types of curly lettuce and iceberg (Carteganas, Concorde and Melina) in the main plot, and five different irrigation levels in the sub-plots. Irrigation applications were made by drip irrigation method, taking into account the amount of water (E) evaporated from the 100 ml glass petri pot placed in the greenhouse. Taking the plant-pot coefficients (kpc) 0,25, 0,50, 0,75, 1,00 and 1,25, irrigation treatments were formed in the form of 0,25 E, 0,50 E, 0,75 E, 1,00 E and 1,25 E, respectively. During the growing season, between 32,5 mm and 122,5 mm irrigation water was applied to the experimental treatments. Head weight, head diameter and length, root length and number of leaves showed statistically significant (p<0,05) differences according to the interaction of cultivar, irrigation level and cultivar × irrigation level. The highest average head weight was obtained in Melina variety as 516,9 g, followed by Concorde and Carteganas varieties, respectively. According to the average results of irrigation levels on three different cultivars, the highest head weight was obtained from the 0.75 E as 581.2 g, while the lowest was obtained from 224,8 g and the 0,25 E. In the evaluation made in terms of cultivar × irrigation level, the highest head weight was 718,2 g and 0,75 E irrigation treatments in Melina cultivar, while the lowest 98,2 g was obtained from 0,25 E irrigation treatments in Carteganas cultivar. In other quality parameters examined, 0,75 E irrigation matter gave better results in all cultivars. The results of the research show that small petri dishes can be used in the creation of the irrigation program for the salad grown in the greenhouse in Kocaeli, and it is recommended to use 0.75 as the container coefficient.