Huzurevinde ve ev ortamında yaşayan yaşlılarda yaşam kalitesi

Abstract

Bu araştırma Bursa’da huzurevinde ve ev ortamında yaşayan 65 yaş ve üstündeki toplam 400 kişi üzerinde yapılmıştır. Çalışmaya katılan bireylerden huzurevinde yaşayan 200 kişi çalışma grubu olarak, ev ortamında yaşayan 200 kişi kontrol grubu olarak belirlenmiştir. Çalışmanın amacı; huzurevinde ve ev ortamında yaşayan yaşlıların yaşam kalitesini Dünya Sağlık Örgütü tarafından geliştirilen ve 6 alandan oluşan WHOQOL-OLD Ölçeği Türkçe Sürümünü kullanarak karşılaştırmaktır. Çalışmaya katılan bireylere SMMT, SMMT-E uygulanmış ve mini mental test sonuçları 24 ve üzeri olan bireyler çalışmaya dahil edilmiştir. Ayrıca çalışmaya katılan bireylere sosyodemografik veri formu ve WHOQOL-OLD-TR ölçeği yüz yüze görüşme tekniği ile uygulanmıştır. Veriler SPSS 13,0 programında çift örneklem t testi, Mann-Whitney-U testi ve ki-kare testi ile analiz edilmiştir. Çalışma grubundaki katılımcıların yaş ortalaması 71.15 ± 5.45 idi. 119 (%59,5) kişi erkek, 81 (% 40,5) kişi kadın, 10 (%5) kişi evli, 144 (%72) kişi çocuk sahibi, 39 (%19,5) kişi ortaokul ve üzerinde eğitim almış, 70 (%35) kişi emekli, 71 (%35,5) kişinin sosyal güvencesi yoktu, 146 (%73) kişinin en az bir kronik hastalığı vardı, 47 (%23,5) kişinin sigara veya alkol kullanma alışkanlığı vardı ve 32 (%16) kişi günlük işlerini yaparken başkalarından yardım alıyordu. Çalışma grubunun WHOQOL-OLD alanları ortalama değerleri; “duyusal yetiler” 9,6±3,6 , “özerklik” 10,9±2,6 , “Geçmiş, bugün ve geleceğe ait aktiviteleri 10,2±2,5 , “sosyal katılım” 9,6±2,1 , “ölüm ve ölmek” 10,4±1,9 ve “yakınlık” 9,9±2,2 idi. Kontrol grubundaki katılımcıların yaş ortalaması 70,8 ± 4,88 idi. 119 (%59,5) kişi erkek, 81 (% 40,5) kişi kadın, 178 (%89) kişi evli, 187 (%98,5) kişi çocuk sahibi, 35 (%17,5) kişi ortaokul ve üzerinde eğitim almış, 64 (%32) kişi emekli, 48 (%24) kişinin sosyal güvencesi yoktu, 148 (%74) kişinin en az bir kronik hastalığı vardı, 75 (%37,5) kişinin sigara veya alkol kullanma III alışkanlığı vardı ve 20 (%10) kişi günlük işlerini yaparken başkalarından yardım alıyordu. Kontrol grubunun WHOQOL-OLD alanları ortalama değerleri; “duyusal yetiler” 9,8±3,1 , “özerklik” 14,2±2,3 , “Geçmiş, bugün ve geleceğe ait aktiviteleri 13,5±2,7 , “sosyal katılım” 12,1±2,8 , “ölüm ve ölmek” 13,1±2,4 ve “yakınlık” 13,8±2,3 idi. Huzurevinde yaşayan çalışma grubunun yaşam kalitesi puan ortalaması 10,1±2,3 ev ortamında yaşayan kontrol grubunun yaşam kalitesi puan ortalaması 12,7±2,6 olup huzur evinde yaşayan grubun yaşam kalitesi puan ortalaması istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük bulunmuştur. (P=0,000)

This research was carried out on a total of 400 aged 65 or more living at rest room and home environment in Bursa. Of the individuals participating in the study, 200 living at rest home were identified as study group, and 200 living at home environment as control group. The aim of the study was to compare quality of life in elderly living at rest home and home environment using the Turkish Version of WHOQOL-OLD Scale that was developed by World Health Organization and composed of six domains. SMMT and SMMTE were applied to the individual participating in the study, and the individuals, whose mini mental test results were 24 or more, were included in the study. Also, socio-demographic data form and WHOQOL-OLD-TR scale were applied to the individuals participating in the study with face-to-face interview technique. Data were analyzed with two-sample t test, Mann-Whitney-U test, and chi-square test in SPSS program. Mean age of the participants in the study group was 71.15±5.45 years. One hundred nineteen (59.5%) were men, 81 (40.5%) were women, 10 (5%) were married, 144 (72%) had children, 39 (19.5%) had an education at secondary high school level or more, 70 (35%) were retired, 71 (35.5%) had no social security, 146 (73%) had at least one chronic disease, 47 (23.5%) had smoking or drinking habit, and 32 (%16) were getting help from others while performing daily activities. The mean values of the WHOQOL-OLD domain structures of the study group were as follows: “Sensory-Abilities” 9,6±3,6; “Autonomy” 10,9±2,6; “Past-Present-and-Future-Activities” 10,2±2,5; “Social-Participation” 9,6±2,1; “Death-and-Dying” 10,4±1,9; and “Intimacy” 9,9±2,2. Mean age of the participants in the control group was 70,8±4,88 years. One hundred nineteen (59.5%) were men, 81 (40.5%) were women, 178 (89%) were married, 187 (98.5%) had children, 35 (17.5%) had an education at secondary high school level or more, 64 (32%) were retired, 48 (24%) had no social security, 148 (74%) had at least one chronic disease, 75 (37.5%) had smoking or drinking habit, and 20 (%10) were getting help from others while performing daily activities. The mean values of the WHOQOL-OLD domain structures of the control group were as follows: “Sensory-Abilities” 9,8±3,1; “Autonomy” 14,2±2,3; “Past-Present-and-Future-Activities” 13,5±2,7; “Social-Participation” 12,1±2,8; “Death-and-Dying” 13,1±2,4; and “Intimacy” 13,8±2,3. Mean quality of life score of the study group living at rest home was 10,1±2,3, mean quality of life score of the control group living at home environment was 12,7±2,6, and mean quality of life score of the group living at rest home was found statistically significantly low (P=0,000).