Tasarruflar ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki: Türkiye örneği

Abstract

Son yıllarda ülke içi tasarrufların ekonomi büyüme ile ilişkisi iktisadi literatürde çok fazla teorik ve ampirik araştırmaya konu olmuştur. Tasarruf oranlarının böylesine ülke ekonomisi için önem arz etmesinin nedeni, bir yandan tasarrufların yatırımlar için gerekli olan sermaye birikimini oluşturması ve bunun ile bağlantılı olarak ekonomik büyümeye katkıda bulunması şeklinde açıklanabilir. Gelişmiş ülkelerde yatırımları finanse edecek yeterli oranda sermaye olduğu için bu ekonomilerde genellikle istikrarlı büyüme söz konusudur. Fakat az gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomilerin genelinde sermaye yetersizliği ekonomideki sorunların başını çekmektedir. Tasarruf oranlarının az olmasının bahsi geçen ülkeler için oluşturduğu sorunlardan birisi de sermaye yetersizliği nedeni ile ülkelerin yurtdışı kaynaklara başvurmak zorunda kalmaları ve böylece birçok ülkenin cari açık sorunu ile karşı karşıya kalması şeklinde sonuçlanır. Türkiye’de de son yıllarda görüldüğü gibi sermayenin yetersiz olması ülke ekonomisinin dışardan gelecek olan sermaye hareketlerine çok fazla bağımlı kılmış bunun sonucuda ülke ekonomisi çok kırılgan bir yapıya bürünmüştür. Bu tezin amacı Türkiye ekonomisinde tasarruf ve büyüme arasında bir ilişki var mı, varsa bu ilişkinin yönünü belirlemeye yönelik bir çalışmada bulunmak. Tezin ilk ve ikinci bölümünde teorik çalışmaya yer verilmiş son bölümde ise Türkiye’nin 1960 ve 2020 yıllarına ait tasarruf oranları ve büyüme verileri kullanılarak panel veri analizi yapılmıştır.

In recent years, significant theoretical and empirical research in the economics literature has focused on the relationship between domestic savings and economic growth. The importance of saving rates for a country's economy can be explained by the fact that, savings produce the capital essential for investments and, as a result, contribute to economic growth. Because industrialized countries have enough resources to finance projects, their economies are generally stable. In most undeveloped and growing economies, however, a shortage of capital is the most pressing issue. One of the issues generated by low savings rates for the aforementioned countries is that, due to lack of capital, countries are supposed to depend on foreign resources, resulting in a current account deficit for many of them. Insufficient capital in Turkey has made the country's economy overly dependent on foreign capital movements, and as a result, the country's economy has taken on a very fragile structure. This thesis aims to see whether there is a relationship between saving and growth in the Turkish economy and if there is, to figure out which direction that relationship is going. The theoretical work is presented in the first seconds part of the thesis, and in last part , Panel Statistics Analysis is performed utilizing Turkey's savings rates and growth data for the years 1960 to 2020.