Dindar bireylerin peygamber tasavvurlarıyla dini tutumları arasındaki ilişki üzerine bir araştırma (Bursa örneği)

Abstract

Din, insanın duygu, düşünce ve davranışlarında etkisini gösteren çok yönlü ve kapsamlı bir olgudur. İnananları tarafından benimsenen ve içselleştirilen din bireyin yöneldiği tüm nesne, olgu, olay ve kişilere yani psikolojik objelere karşı geliştirdiği tutumlarını belirlemektedir. Özellikle dini içerikli psikolojik objelere karşı geliştirilen tutumlarda Tanrı, cennet, cehennem, ahiret, peygamber gibi somut bilgi edinmenin imkânının bulunmadığı hususlar diğer pek çok unsur gibi belirleyici olmaktadır. Bu anlamda dinlerin merkezi kavramlarından olan “Tanrı” ile iletişimi sağlaması bakımından peygamberler ayrıca önem kazanmakta ve dini tutumların şekillenmesinde peygamberlere dair geliştirilen tasavvurlar da belirleyici olmaktadır. Peygamber tasavvurlarının dini tutumlar ile olan ilişkisini anlayabilmek adına gerçekleştirilen bu çalışma, yerleşik dini tutumlara ve yerleşik peygamber tasavvurlarına sahip olduğu düşünülen 18 yaş ve üzeri Müslüman örneklemin peygamber tasavvurları ile dini tutumları arasındaki ilişkinin analizleri yapılmıştır. Bulgular peygamber tasavvurlarının dini tutumlarla belirli yönlerde anlamlı ilişki içerisinde bulunduğunu göstermektedir.

Religion is a multifaceted and comprehensive phenomenon, having an impact on believers emotions, thoughts and actions. Religion, adopted and internalized by its believers determines the attitudes of an individual towards all objects, phenomena, events and persons, that is, psychological objects. Especially, the concepts such as God, heaven, hell, the hereafter, and prophets, not having opportunity to obtain concrete information, are determinative like many other factors in attitudes developed against religious psychological objects. In this sense, prophets gain importance in terms of providing communication with "God", one of the central concepts of religions. And the conceptions of prophets are also determinant in shaping religious attitudes. The data, obtained from the sample aged 18 and over has been analized in this study in order to understand the relation between the conception of prophecy and the religious attitudes. Findings show that the conception of prophecy have significant relations with religious attitudes in many respects.